Bạn đã từng nghe đến từ “xì trây” trên mạng xã hội và tự hỏi “xì trây là gì?” Thuật ngữ này ngày càng phổ biến, đặc biệt trong cộng đồng giới trẻ khi đề cập đến các vấn đề liên quan đến giới tính. Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc “xì trây là gì”, tìm hiểu về nguồn gốc của nó và khám phá thêm những thuật ngữ thú vị khác trong cộng đồng LGBT tại Việt Nam.
xi-tray-la-gi-1
“Xì Trây” Bắt Nguồn Từ Đâu?
Vậy chính xác thì “xì trây” là gì? “Xì trây” thực chất là cách phiên âm tiếng Việt của từ tiếng Anh “Straight”. Theo định nghĩa tiếng Anh, “Straight” dùng để chỉ sự hấp dẫn lãng mạn, tình dục hoặc hành vi tình dục giữa những người khác giới tính (nam thích nữ hoặc nữ thích nam). Nói cách khác, “straight” dùng để chỉ những người dị tính.
Những người “straight” bị thu hút cả về mặt tình cảm và thể chất đối với người khác giới, và không có xu hướng đồng tính luyến ái.
Ngoài “xì trây”, giới trẻ Việt Nam còn sử dụng các cụm từ như “trai thẳng” hay “gái thẳng” để chỉ những người có xu hướng tính dục này. Trong đó, “trai thẳng” là một từ lóng dùng để chỉ những người nam chỉ bị thu hút bởi phái nữ. Tương tự, “gái thẳng” dùng để chỉ những người nữ chỉ thích và cảm thấy hấp dẫn bởi phái nam.
Thú vị là, từ “straight” (hay “xì trây”) ban đầu xuất phát từ chính cộng đồng LGBT, được dùng như một cách gọi thân thiện và không kỳ thị đối với những người dị tính.
Khám Phá Thế Giới Thuật Ngữ Trong Cộng Đồng LGBT
LGBT là một thuật ngữ quen thuộc, được chính thức công nhận từ năm 1990, dùng để chỉ cộng đồng những người có xu hướng tính dục hoặc bản dạng giới đặc biệt. Cộng đồng này bao gồm: đồng tính luyến ái nam (Gay), đồng tính luyến ái nữ (Lesbian), song tính luyến ái (Bisexual) và chuyển giới (Transgender). LGBT là viết tắt của 4 từ tiếng Anh sau:
-
“Lesbian” (Đồng tính nữ): Chỉ những người nữ bị thu hút về mặt tình cảm và/hoặc tình dục đối với những người nữ khác. Sự thu hút này là bền vững, không phải là một sự lựa chọn và không thể thay đổi. Đồng tính nữ hoàn toàn là phụ nữ về mặt cơ quan sinh dục, tâm lý và sinh học.
-
“Gay” (Đồng tính nam): Chỉ những người nam bị thu hút về mặt tình cảm và/hoặc tình dục đối với những người nam khác. Tương tự như đồng tính nữ, sự thu hút này là bền vững và không phải là một sự lựa chọn.
Đồng tính nam cũng có những rung động về mặt tâm hồn và thể xác giữa hai người nam với nhau. Hầu hết những người Gay đều cảm thấy bị thu hút bởi người đồng giới và không có mong muốn bản thân hay bạn tình là nữ. Do đó, họ thường không có nhu cầu phẫu thuật chuyển giới. Trong một mối quan hệ đồng tính nam, thường có sự phân vai “top” (thường được coi là “chồng”) và “bottom” (thường được coi là “vợ”). Tuy nhiên, cách phân vai này đôi khi bị chỉ trích là “dị tính hóa” mối quan hệ đồng tính.
- “Bisexual” (Song tính): Chỉ những người bị thu hút về mặt tình cảm và/hoặc tình dục đối với cả hai giới (nam và nữ) hoặc những giới tính nằm ngoài hệ nhị nguyên giới (ví dụ: người phi nhị nguyên giới). Sự thu hút này cũng là bền vững và không phải là một sự lựa chọn.
Vậy người Bisexual sẽ yêu ai? Thực tế, họ có thể yêu bất kỳ ai mang đến cho họ cảm xúc yêu thương, thường là những người có giới tính bình thường. Người song tính có thể khám phá và tìm hiểu về tính dục của mình theo nhiều cách khác nhau. Họ không nhất thiết phải có một trải nghiệm tình dục cụ thể mới nhận ra xu hướng tính dục của mình. Trên thực tế, có nhiều người song tính chưa từng hẹn hò hoặc quan hệ tình dục với nhóm giới mà họ cảm thấy thu hút. Điều quan trọng là sự nhận thức về bản thân, chứ không phải là trải nghiệm, để hình thành nên xu hướng tính dục.
- “Transgender” (Chuyển giới): Đây là những người có giới tính sinh học khác với bản dạng giới (gender identity) của họ. Họ cảm thấy mình thuộc về giới tính khác với giới tính được gán cho khi sinh ra. Vì cảm giác “mắc kẹt trong một cơ thể không phù hợp”, họ thường mong muốn được phẫu thuật chuyển giới để sống đúng với bản dạng giới của mình.
Chuyển giới là một khái niệm rộng lớn, bao gồm nhiều bản dạng giới khác nhau. Khi bản dạng giới của một người không trùng với giới tính sinh học của họ, họ được xem là người chuyển giới. Từ “Transgender” hoặc “Trans” thường được dùng để chỉ người chuyển giới, nhưng cũng có thể được dùng để chỉ một phổ rộng lớn hơn của các bản dạng giới. Người chuyển giới thường được chia thành:
-
Chuyển giới nam (Transguy/Transman/Female-to-male): Người có giới tính sinh học là nữ nhưng bản dạng giới là nam. Đa số những người chuyển giới nam thường chọn những tên gọi nam tính hoặc trung tính.
-
Chuyển giới nữ (Transgirl/Transwoman/Male-to-female): Người có giới tính sinh học là nam nhưng bản dạng giới là nữ. Đa số những người chuyển giới nữ chọn những tên nữ tính hoặc trung tính.
xi-tray-la-gi-2
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về “xì trây là gì” cũng như cung cấp thêm thông tin về các thuật ngữ khác trong cộng đồng LGBT. Việc hiểu đúng và sử dụng chính xác các thuật ngữ này sẽ giúp chúng ta giao tiếp hiệu quả và tôn trọng sự đa dạng của mỗi cá nhân.