Mục Lục
Sao Hỏa là gì?
Sao Hỏa, hay Mars, là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời và là hàng xóm kế cận của Trái Đất trong hệ Mặt Trời. Với khoảng cách 228 triệu km từ Mặt Trời, nó có kích thước bằng khoảng một nửa Trái Đất. Một ngày trên Sao Hỏa kéo dài 24,6 giờ, tương đối gần với Trái Đất, nhưng một năm lại dài tới 687 ngày Trái Đất. Sở dĩ Sao Hỏa được mệnh danh là “Hành Tinh Đỏ” là do bề mặt của nó chứa nhiều oxit sắt, tạo nên màu đỏ gỉ đặc trưng. Hành tinh này có hai mặt trăng nhỏ là Phobos và Deimos.
So sánh kích thước Sao Hỏa và Trái Đất
Đặc điểm nổi bật của Sao Hỏa
Sao Hỏa là một thế giới khắc nghiệt với nhiệt độ trung bình rất thấp, khoảng -62 độ C (âm 80 độ F). Bề mặt Sao Hỏa là một vùng đất đá cằn cỗi với nhiều hẻm núi, núi lửa đã tắt và các miệng núi lửa do va chạm thiên thạch. Toàn bộ hành tinh được bao phủ bởi một lớp bụi đỏ mịn.
Khí hậu trên Sao Hỏa cũng có nhiều điểm đặc biệt. Mặc dù có mây và gió tương tự Trái Đất, nhưng gió trên Sao Hỏa thường xuyên tạo ra những trận bão bụi khổng lồ, có thể bao phủ toàn bộ hành tinh. Lực hấp dẫn trên Sao Hỏa chỉ bằng khoảng 1/3 so với Trái Đất, khiến cho mọi vật thể trên đó đều nhẹ hơn đáng kể.
Bầu khí quyển Sao Hỏa rất mỏng và chủ yếu chứa khí carbon dioxide. Điều này khiến cho Sao Hỏa không thể duy trì sự sống như Trái Đất.
Giống như Trái Đất, Sao Hỏa cũng có các mùa, chỏm băng ở hai cực, núi lửa, hẻm núi và các hiện tượng thời tiết. Tuy nhiên, bầu khí quyển của nó mỏng hơn nhiều, được tạo thành từ carbon dioxide, nitơ và argon. Các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng về các trận lũ lụt cổ đại trên Sao Hỏa, cho thấy rằng nước có thể đã từng tồn tại trên bề mặt hành tinh này. Hiện nay, nước chủ yếu tồn tại ở dạng băng và những đám mây mỏng.
Cấu trúc và bề mặt Sao Hỏa
- Hành tinh trên cạn: Sao Hỏa có kích thước nhỏ và thành phần chủ yếu là đá.
- Bầu khí quyển mỏng: So với Trái Đất, bầu khí quyển Sao Hỏa loãng hơn rất nhiều.
- Bề mặt không hoạt động: Các núi lửa trên Sao Hỏa đã ngừng hoạt động từ lâu.
Thời gian trên Sao Hỏa
- Độ dài ngày: Một ngày trên Sao Hỏa dài khoảng 24,6 giờ, gần bằng với một ngày trên Trái Đất.
- Độ dài năm: Một năm trên Sao Hỏa tương đương 687 ngày Trái Đất, gần gấp đôi so với một năm trên Trái Đất.
Vệ tinh tự nhiên của Sao Hỏa
- Hai mặt trăng: Sao Hỏa có hai mặt trăng nhỏ là Phobos và Deimos.
- Vị trí trong hệ Mặt Trời: Sao Hỏa là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời, nằm giữa Trái Đất và Sao Mộc.
Hình ảnh về Sao Hỏa
Ảnh chụp toàn cảnh Sao Hỏa từ Kính viễn vọng Hubble
Bức ảnh này được chụp bởi Kính viễn vọng Không gian Hubble của NASA, cho thấy Sao Hỏa ở khoảng cách gần nhất với Trái Đất trong vòng 60.000 năm. Màu nâu đỏ đặc trưng của bề mặt rất dễ nhận thấy.
Mây băng và băng trên bề mặt Sao Hỏa
Bức ảnh này cho thấy các đám mây băng nước, băng ở vùng cực và một số đặc điểm địa chất đá trên Sao Hỏa.
Bề mặt gồ ghề của Sao Hỏa
Hình ảnh bề mặt Sao Hỏa được chụp bởi tàu thám hiểm Opportunity của NASA, cho thấy những ngọn đồi và đá rải rác.
Hành trình khám phá Sao Hỏa của NASA
NASA đã sử dụng cả tàu vũ trụ bay quanh quỹ đạo và các robot trên mặt đất để nghiên cứu Sao Hỏa. Mariner 4 là tàu vũ trụ đầu tiên của NASA chụp ảnh cận cảnh Sao Hỏa vào năm 1965. Năm 1976, Viking 1 và Viking 2 trở thành tàu vũ trụ đầu tiên hạ cánh thành công trên Sao Hỏa, thu thập hình ảnh và phân tích đất đá.
Tàu thám hiểm Spirit và Opportunity hạ cánh xuống Sao Hỏa vào tháng 1 năm 2004 và phát hiện ra bằng chứng về sự tồn tại của nước trong quá khứ. Điều này làm dấy lên hy vọng về khả năng có sự sống trên hành tinh này.
Bản đồ Sao Hỏa với các điểm hạ cánh của tàu vũ trụ
Khám phá Sao Hỏa ngày nay
Hiện tại, NASA có ba tàu vũ trụ đang bay quanh Sao Hỏa, sử dụng các công cụ khoa học để đo đạc địa hình, nhiệt độ và thành phần khoáng chất. Tàu thám hiểm Curiosity đang di chuyển trên bề mặt hành tinh để chụp ảnh và phân tích đất đá. Tàu đổ bộ InSight đo các trận động đất trên Sao Hỏa, giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cấu trúc bên trong của hành tinh.
Tương lai của việc khám phá Sao Hỏa
NASA có kế hoạch đưa con người lên Sao Hỏa trong tương lai. Tuy nhiên, trước đó, cơ quan này sẽ tiếp tục gửi thêm robot để nghiên cứu và chuẩn bị cho các nhiệm vụ có người lái. Tàu thám hiểm Perseverance, hạ cánh xuống Sao Hỏa vào ngày 18 tháng 2 năm 2021, có nhiệm vụ thu thập các mẫu đá và đất để đưa về Trái Đất trong tương lai.
NASA cũng đang nghiên cứu các công nghệ mới để hỗ trợ các phi hành gia sống và làm việc trên Sao Hỏa, bao gồm các môi trường sống nhân tạo và các phương pháp trồng cây để cung cấp thực phẩm. Các nghiên cứu trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) cũng giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về tác động của môi trường không gian lên cơ thể con người.
Kết luận
Sao Hỏa là một hành tinh đầy bí ẩn và thách thức, nhưng cũng đầy hứa hẹn cho tương lai của việc khám phá vũ trụ. Những nỗ lực không ngừng của NASA và các cơ quan vũ trụ khác trên thế giới đang giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hành tinh này và tiến gần hơn đến mục tiêu đưa con người lên Sao Hỏa.