Vạn vật trong vũ trụ hiện hữu với vô vàn hình thái, màu sắc khác nhau. Mỗi sự vật đều mang một vẻ đẹp riêng, khơi gợi những cảm xúc đặc biệt trong tâm trí con người. Với những điều đẹp đẽ, ta khao khát chiếm hữu, vun vén cho riêng mình. Ngược lại, trước những điều xấu xí, ta lại nảy sinh tâm lý bài trừ, muốn phá hủy. Yêu và ghét là hai thái cực của dục vọng, những ham muốn thôi thúc chúng ta hành động để đạt được sự thỏa mãn. Dục vọng có nhiều dạng, nhưng chủ yếu xoay quanh năm yếu tố: tiền bạc, sắc đẹp, danh tiếng, ăn uống và ngủ nghỉ.
Sắc dục là gì, sự nguy hiểm khi tâm sắc dục
Thông thường, khi nhắc đến sắc dục, người ta thường liên tưởng đến những đam mê thể xác, sự quyến rũ của nhục dục và những mối quan hệ ái ân. Tuy nhiên, sắc dục còn bao hàm sự ham muốn đối với mọi vẻ đẹp mà ta cảm nhận được, từ vẻ đẹp ngoại hình của người khác giới đến những vật chất xa hoa như vàng bạc, châu báu, hoặc thậm chí là vẻ đẹp của thiên nhiên, cây cỏ.
Đam mê sắc dục được xem là hành động tự hủy hoại bản thân, đẩy con người vào vũng bùn lầy của sự mê muội và không thể dứt ra được. Đức Phật từng ví những người này như những đứa trẻ dại dột, chỉ vì một chút mật ngọt trên lưỡi dao sắc bén mà phải chịu đau đớn.
Mục Lục
Sự Nguy Hiểm Khôn Lường Khi Tâm Sắc Dục Trỗi Dậy
Kinh Tăng Chi (Anguttara Nikàya) đã đề cập đến sự nguy hiểm của sắc dục:
Sắc dục là gì, sự nguy hiểm khi tâm sắc dục theo lời Phật dạy
Đức Phật dạy rằng, sắc đẹp của người phụ nữ có sức mạnh xâm chiếm và ngự trị tâm trí người đàn ông, và ngược lại. Không chỉ sắc đẹp, mà cả âm thanh, hương vị, xúc giác từ người khác giới cũng có thể gây ảnh hưởng tương tự. Ngài nhấn mạnh sự cần thiết của “chánh tri kiến” – ý thức suy tư đúng đắn về sắc dục, cả bên trong lẫn bên ngoài.
Để ngăn ngừa tâm sắc dục khởi sinh, Đức Phật khuyên dạy:
“Với mắt cúi nhìn xuống,
Chân đi không lưu luyến,
Sáu căn khéo hộ trì,
Tâm ý khéo chế ngự,
Không đầy ứ rỉ chảy,
Không cháy đỏ bừng lên”
Điều này có nghĩa là chúng ta phải cẩn trọng giữ gìn sáu căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý) và kiểm soát tâm trí, không để nó dễ dàng buông thả theo dục vọng.
Tâm sắc dục không chỉ là những ham muốn nhất thời mà còn là những ý nghĩ ám ảnh về nhục dục, thể hiện qua hành động và lời nói khi giao tiếp với người khác giới. Sức mạnh của nó vô cùng lớn, có thể cuốn trôi cả lý trí và lương tâm của con người.
Hình ảnh ẩn dụ về sự trói buộc của sắc dục
Người đắm đuối trong sắc dục giống như người uống nước muối, càng uống càng khát. Sắc dục tàn phá thân thể, làm suy yếu tâm trí và gây ra vô vàn phiền não, khổ đau. Vì sắc dục, một người lương thiện có thể trở thành kẻ ác, một người con hiếu thảo có thể trở nên bất hiếu, và một người bạn đời chung thủy có thể đánh mất mình, phá vỡ hạnh phúc gia đình. Ngay cả những cặp vợ chồng hạnh phúc nhất cũng không thể tránh khỏi quy luật vô thường của cuộc đời.
Tâm sắc dục là nguyên nhân sâu xa của mọi khổ đau, khiến con người phải trôi lăn trong vòng luân hồi sinh tử. Vì vô minh, chúng ta không nhận ra sự thật của khổ đau và cứ mãi chạy theo những dục vọng hão huyền. Nếu còn tham luyến sắc dục, chúng ta không thể tu hành giải thoát.
Góc Nhìn Đạo Phật Về Tâm Sắc Dục
Thái tử Tất Đạt Đa, trước khi trở thành Đức Phật, đã từng sống trong nhung lụa, có một người vợ xinh đẹp và một cuộc sống vương giả. Tuy nhiên, Ngài không hề đắm chìm trong những thú vui trần tục.
Ngài luôn suy tư về những khổ đau của cuộc đời, về sự vô nghĩa của những dục lạc tạm bợ: danh (công danh, sự nghiệp), lợi (lợi dưỡng, cung kính), sắc (sắc dục), thực (thực phẩm), thùy (ngủ nghỉ). Ngài nhận ra rằng sinh, lão, bệnh, tử là những khổ đau không thể tránh khỏi, và quyết tâm rời bỏ cung điện, từ bỏ vợ con để đi tìm chân lý giải thoát.
Đạo Phật chỉ ra rằng, những niềm vui thế tục chỉ là ảo ảnh phù du, sáu căn và sáu thức của con người đều do duyên sinh, vô thường. Mọi thứ trên đời đều thay đổi, không có gì tồn tại mãi mãi. Giáo pháp nhà Phật vạch trần bản chất của sắc dục, cho thấy nó là thứ mong manh, không thể nắm bắt được.
Để chế ngự tâm sắc dục, Đức Phật dạy quán thân bất tịnh. Thân thể chúng ta vốn dơ bẩn, chứa đầy những thứ ô uế như máu, mủ, mồ hôi, được bao bọc bởi lớp da mỏng manh. Thân này không phải là Ta, của Ta, hay bản Ngã của ta; mà do nghiệp tạo nên, hình thành từ tứ đại (đất, nước, lửa, gió). Vì vậy, thân này không có thực, chỉ là sự hợp thành của ngũ uẩn. Dù ta có yêu thương, trân trọng đến đâu, nó cũng không thể thoát khỏi quy luật sinh, lão, bệnh, tử.
Để thoát khỏi phiền não, khổ đau và đạt được sự giải thoát, chúng ta phải hiểu rõ sự nguy hiểm của tâm sắc dục, suy tư để thấu hiểu chân lý của cuộc sống. Người tu hành theo đạo Phật càng phải tránh xa tà dâm, bởi nếu tâm còn vướng bận sắc dục, chúng ta sẽ khó lòng vượt khỏi tam giới và tiếp tục trôi lăn trong vòng luân hồi sinh tử. Tâm sắc dục là gốc rễ của sinh tử; đoạn trừ tà dâm sắc dục là con đường dẫn đến giải thoát.
Tâm Sắc Dục Gieo Rắc Nghiệp Gì?
Người mang tâm sắc dục thường tham lam, say mê những dục vọng hão huyền, dẫn đến quả báo không an lạc. Văn Xương Đế từng nói: “Thiên đạo họa dâm, kỳ báo thậm tốc…”, có nghĩa là trời thường giáng họa cho những kẻ háo sắc, và báo ứng thường đến rất nhanh. Những kẻ si mê không biết sợ hãi, phóng túng bản thân sẽ chuốc lấy tai ương.
Hậu quả của sắc dục
Đam mê sắc dục là tự hủy hoại bản thân, gây hại cho cả mình và người khác. Sắc dục khiến con người mê muội, làm việc xấu ác, tạo ra nghiệp ác và phải chịu khổ sở trong nhiều kiếp sau.
Lạc thú từ sắc dục chỉ là nhất thời, nhưng nghiệp lực để lại thì vô cùng lớn. Những người phạm tội tà dâm có thể mất mạng, mất chức quyền, hoặc hủy hoại gia đình. Ngay cả người có mệnh phú quý cũng có thể trở nên khốn khổ vì tà dâm. Người có phúc lộc thọ hưởng cũng có thể phải chịu quả báo tật nguyền, tuyệt tự.