Amoniac lỏng (NH3): Tính chất, Ứng dụng và Lưu ý An toàn khi Sử dụng

Amoniac lỏng là một hợp chất hóa học quan trọng, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp và đời sống. Để hiểu rõ hơn về hóa chất này, hãy cùng Sen Tây Hồ khám phá những thông tin chi tiết về amoniac lỏng, bao gồm tính chất, ứng dụng, cách điều chế, và các biện pháp an toàn cần thiết.

Amoniac lỏng: Hợp chất vô cơ quan trọng với công thức hóa học NH3, được ứng dụng rộng rãi nhờ khả năng hóa học đặc biệt.

Amoniac lỏng là gì?

Amoniac lỏng, có công thức hóa học là NH3, là một hợp chất vô cơ ở điều kiện tiêu chuẩn là chất khí, có mùi khai đặc trưng và tan nhiều trong nước. Khi hòa tan trong nước, nó tạo thành dung dịch NH4OH, một bazơ yếu có khả năng phân hủy thành khí NH3 và nước. Amoniac lỏng sôi ở -33,34°C và đóng băng ở -77,7°C, tạo thành tinh thể màu trắng. Trong công nghiệp, amoniac lỏng thường được sử dụng ở nồng độ 28% NH3 trong nước và được bảo quản, vận chuyển trong các bồn chứa chuyên dụng.

Tính chất hóa học nổi bật của Amoniac (NH3)

Amoniac (NH3) có nhiều tính chất hóa học quan trọng, làm nền tảng cho các ứng dụng đa dạng của nó:

• Tính bazơ yếu: Khi tan trong nước, NH3 tạo thành ion amoni (NH4+) và giải phóng ion hydroxit (OH-), thể hiện tính bazơ yếu. Dung dịch amoniac làm quỳ tím hóa xanh và phenolphthalein chuyển sang màu hồng.
• Khả năng phản ứng với axit: Amoniac dễ dàng phản ứng với axit để tạo thành muối amoni. Ví dụ: NH3 + HCl → NH4Cl
• Phản ứng với dung dịch muối: Amoniac có khả năng tạo kết tủa với nhiều hidroxit kim loại. Ví dụ: 2NH3 + CuCl2 + 2H2O → Cu(OH)2↓ + 2NH4Cl
• Tính khử: Amoniac có tính khử và có thể bị oxy hóa trong các phản ứng hóa học.
• Kém bền ở nhiệt độ cao: Amoniac phân hủy thành nitơ và hydro ở nhiệt độ cao: 2NH3 → N2 + 3H2
• Tạo phức chất: Amoniac có thể tác dụng với ion kim loại chuyển tiếp để tạo thành các ion phức. Ví dụ: 2NH3 + Ag+ → [Ag(NH3)2]+
• Phản ứng với kim loại kiềm: Amoniac phản ứng với kim loại kiềm hoặc nhôm ở nhiệt độ cao, thay thế nguyên tử hydro:
  • 2NH3 + 2Na → 2NaNH2 + H2 (350 °C)
  • 2NH3 + 2Al → 2AlN + 3H2 (800-900 °C)

Thí nghiệm chứng minh tính bazơ của amoniac: Dung dịch amoniac làm đổi màu quỳ tím sang xanh, một dấu hiệu nhận biết đặc trưng.

Amoniac hình thành ở đâu trong tự nhiên?

Trong tự nhiên, amoniac được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau:

• Quá trình phân hủy chất hữu cơ: Amoniac sinh ra từ quá trình phân hủy các hợp chất hữu cơ từ động vật và thực vật.
• Trong khí quyển: Một lượng nhỏ amoniac tồn tại tự nhiên trong khí quyển.
• Trong nước biển: Amoniac và một số muối amoni có mặt trong nước biển.
• Hoạt động núi lửa: Muối amoni clorua và amoni sunfat được tạo thành từ sự phun trào của núi lửa.
• Vùng khoáng soda: Tinh thể amoni bicacbonat có thể xuất hiện tại một số vùng khoáng chứa soda.
• Bài tiết của động vật và con người: Amoniac được tạo ra từ hoạt động bài tiết hàng ngày của động vật và con người qua đường nước tiểu.

Ngoài ra, amoniac còn được sản xuất công nghiệp từ phản ứng hóa lỏng khí nitơ và hydro ở nhiệt độ 400 – 450°C và áp suất 200 – 300 atm.

Các phương pháp điều chế Amoniac (NH3)

Amoniac có thể được điều chế bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào quy mô và mục đích sử dụng:

1. Điều chế NH3 trong phòng thí nghiệm

Trong phòng thí nghiệm, amoniac thường được điều chế bằng cách cho muối amoni phản ứng với một bazơ mạnh, ví dụ:

2NH4Cl + Ca(OH)2 → 2NH3 + CaCl2 + 2H2O

2. Điều chế NH3 trong công nghiệp

Trong công nghiệp, amoniac được sản xuất chủ yếu từ phản ứng Haber-Bosch, trong đó nitơ (từ không khí) và hydro (từ khí tự nhiên hoặc điện phân nước) phản ứng với nhau ở nhiệt độ và áp suất cao, có xúc tác:

N2 + 3H2 ⇌ 2NH3

Các công nghệ sản xuất amoniac phổ biến nhất hiện nay bao gồm:

• Công nghệ Haldor Topsoe
• Công nghệ M.W. Kellogg
• Công nghệ Krupp Uhde
• Công nghệ ICI
• Công nghệ Brown & Root

Công nghệ Haldor Topsoe được sử dụng rộng rãi nhất, chiếm khoảng 50% thị trường toàn cầu, và được áp dụng tại nhiều nhà máy phân đạm ở Việt Nam.

Ứng dụng đa dạng của Amoniac lỏng trong đời sống và sản xuất

Amoniac lỏng có rất nhiều ứng dụng quan trọng trong các ngành công nghiệp và đời sống:

1. Sản xuất phân bón

Khoảng 83% amoniac lỏng được sử dụng để sản xuất phân bón, vì nó là nguồn cung cấp nitơ chính, một chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển của cây trồng. Amoniac được sử dụng trực tiếp làm phân bón hoặc làm nguyên liệu để sản xuất các loại phân đạm khác như urê, amoni nitrat, và amoni sunfat.

Từ sản xuất phân bón đến làm lạnh, amoniac lỏng đóng vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội.

2. Chất tẩy rửa

Dung dịch amoniac trong nước được sử dụng làm chất tẩy rửa gia dụng cho nhiều bề mặt, đặc biệt là các bề mặt kính, sứ, và thép không gỉ. Amoniac giúp loại bỏ các vết bẩn và dầu mỡ, mang lại bề mặt sáng bóng.

3. Ngành dệt may

Amoniac lỏng được sử dụng trong công nghiệp dệt may để xử lý nguyên liệu bông, giúp cải thiện độ bóng và khả năng hấp thụ thuốc nhuộm. Nó cũng được sử dụng để giặt len.

4. Xử lý môi trường

Amoniac lỏng được sử dụng trong các hệ thống xử lý khí thải công nghiệp để loại bỏ các chất gây ô nhiễm như NOx và SOx từ khí thải của các nhà máy đốt nhiên liệu hóa thạch.

5. Chất chống khuẩn trong thực phẩm

Amoniac khan được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm để giảm hoặc loại bỏ nhiễm khuẩn trên bề mặt thịt bò.

6. Chế biến gỗ

Trong công nghiệp chế biến gỗ, amoniac lỏng được sử dụng để làm đậm màu gỗ. Khí amoniac phản ứng với tannin tự nhiên trong gỗ, tạo ra màu sắc đậm và đẹp hơn.

Những nguy hại tiềm ẩn và biện pháp xử lý khi ngộ độc Amoniac

Amoniac có thể gây nguy hiểm nếu không được sử dụng và xử lý đúng cách:

1. Tác hại của amoniac

• Hít phải: Gây bỏng niêm mạc mũi, họng và đường hô hấp, dẫn đến khó thở và suy hô hấp.
• Tiếp xúc trực tiếp: Gây bỏng da, mắt, họng và phổi, có thể dẫn đến mù lòa, bệnh phổi mãn tính, hoặc tử vong.
• Nuốt phải: Gây bỏng miệng, họng và dạ dày, đau bụng dữ dội và nôn mửa.

2. Xử lý khi ngộ độc amoniac

• Khi hít phải: Nhanh chóng đưa nạn nhân đến nơi thoáng khí và cởi bỏ quần áo bị nhiễm amoniac.
• Khi nuốt phải: Súc miệng bằng nước sạch và uống 1-2 cốc sữa ngay sau đó.
• Khi tiếp xúc với da hoặc mắt: Rửa sạch vùng da hoặc mắt bị nhiễm amoniac bằng nhiều nước sạch.
• Sau khi sơ cứu: Đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

An toàn là trên hết: Bảo quản và vận chuyển Amoniac đúng cách

Để đảm bảo an toàn khi làm việc với amoniac, cần tuân thủ các biện pháp bảo quản và vận chuyển sau:

1. Lưu ý khi bảo quản NH3

• Bảo quản amoniac trong các bồn chứa hoặc bình chứa chuyên dụng, có nhãn mác rõ ràng.
• Không nạp quá 80% thể tích thiết bị chứa.
• Lưu trữ amoniac ở nơi khô ráo, thoáng mát, thông gió tốt, tránh xa các nguồn nhiệt và vật liệu dễ cháy.

2. Lưu ý khi vận chuyển NH3

• Vận chuyển amoniac lỏng trong bồn chứa chuyên dụng bằng xe ô tô hoặc bình chứa.
• Phương tiện vận chuyển phải có mái che, thành xe chắc chắn và không được chở chung với người hoặc vật liệu dễ cháy.
• Các bình chứa phải được xếp đứng một lượt, có đệm lót giữa các bình.
• Bốc xếp nhẹ nhàng, tránh va đập và không để sản phẩm ở nơi có nhiệt độ cao.

Nhận biết sớm: Các biểu hiện của ngộ độc amoniac

Ngộ độc amoniac có thể gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp:

• Hô hấp: Ho, đau ngực, khó thở, thở nhanh, thở khò khè.
• Mắt, miệng, họng: Chảy nước mắt, đau rát, có thể gây mù mắt. Đau họng, đau miệng, môi sưng.
• Tim mạch: Nhịp tim nhanh, mạch yếu, sốc.
• Thần kinh: Lẫn lộn, chóng mặt, mất phối hợp, bồn chồn, ngẩn ngơ.
• Da: Bỏng nặng nếu tiếp xúc lâu với amoniac.
• Dạ dày và đường tiêu hóa: Đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn mửa.

Tìm mua Amoniac lỏng uy tín, chất lượng ở đâu?

Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ cung cấp amoniac lỏng uy tín và chất lượng, Sen Tây Hồ tự hào là đối tác tin cậy của nhiều khách hàng trong lĩnh vực hóa chất. Chúng tôi cam kết cung cấp các sản phẩm chính hãng, chất lượng cao, với giá cả cạnh tranh và dịch vụ hỗ trợ tận tâm.

Khi mua amoniac lỏng tại Sen Tây Hồ, bạn sẽ nhận được:

• Thông tin chi tiết và đầy đủ về sản phẩm trên website sentayho.com.vn.
• Hình thức thanh toán linh hoạt, nhanh chóng.
• Hệ thống vận chuyển chuyên nghiệp, đáp ứng mọi nhu cầu về số lượng.
• Sản phẩm chất lượng, chính hãng, được kiểm định nghiêm ngặt.
• Đội ngũ nhân viên tư vấn nhiệt tình, chuyên nghiệp, sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc.

Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua HOTLINE 0826 010 010 để được tư vấn và đặt hàng!

XEM THÊM:

>>> Khí hóa lỏng Ammonia NH3 (Đây là link ví dụ, vui lòng thay thế bằng link phù hợp)