Người nổi tiếng, với sức ảnh hưởng lớn trong xã hội, sở hữu một “thương hiệu cá nhân” vô giá. Tên tuổi của họ, dù là tên thật hay nghệ danh, đều mang giá trị kinh tế và có thể trở thành đối tượng khai thác của nhiều tổ chức, cá nhân. Vậy, ai có quyền đăng ký nhãn hiệu là tên người nổi tiếng và người nổi tiếng cần làm gì để bảo vệ thương hiệu của mình?
Mục Lục
Người nổi tiếng là ai?
Người nổi tiếng là những cá nhân, tổ chức hoặc nhóm người được công chúng biết đến rộng rãi và công nhận trong một hoặc nhiều lĩnh vực. Họ có thể là ca sĩ, diễn viên, hoa hậu, người mẫu, vận động viên, nhà khoa học, doanh nhân,… Sự nổi tiếng mang lại cho họ sức ảnh hưởng và giá trị thương mại đáng kể.
Tên của người nổi tiếng bao gồm những gì?
Tên của người nổi tiếng có thể là tên khai sinh, bút danh hoặc nghệ danh mà họ sử dụng để xây dựng hình ảnh và sự nghiệp. Những cái tên này, khi gắn liền với danh tiếng và tài năng, sẽ trở thành tài sản vô hình giá trị.
Đăng ký nhãn hiệu tên người nổi tiếng: Cơ hội cho ai?
Đăng ký nhãn hiệu tên người nổi tiếng là việc chủ thể nộp đơn lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Cục Sở hữu trí tuệ) để được công nhận quyền sở hữu trí tuệ đối với tên hoặc nghệ danh của người nổi tiếng đó cho các sản phẩm, dịch vụ mà họ kinh doanh. Việc này giúp chủ sở hữu nhãn hiệu có quyền độc quyền sử dụng nhãn hiệu, ngăn chặn các hành vi xâm phạm và khai thác trái phép.
Bất cứ ai cũng có thể đăng ký nhãn hiệu tên người nổi tiếng?
Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, Điều 73 quy định về các dấu hiệu không được bảo hộ với danh nghĩa nhãn hiệu, không có điều khoản nào trực tiếp cấm đăng ký nhãn hiệu trùng hoặc tương tự với tên người nổi tiếng. Điều này có nghĩa, về mặt lý thuyết, bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào cũng có thể nộp đơn đăng ký nhãn hiệu chứa tên người nổi tiếng.
Thực tế, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp nhiều nhãn hiệu trùng tên người nổi tiếng cho các ngành nghề kinh doanh khác nhau. Ví dụ, nhãn hiệu “Mỹ Tâm” đã được cấp cho nhiều sản phẩm và dịch vụ.
Tuy nhiên, việc đăng ký thành công không phải lúc nào cũng dễ dàng.
Khi nào tên người nổi tiếng có thể bị từ chối bảo hộ?
Khoản 5 Điều 73 Luật Sở hữu trí tuệ quy định về các dấu hiệu “làm hiểu sai lệch, gây nhầm lẫn hoặc có tính chất lừa dối người tiêu dùng về nguồn gốc xuất xứ, tính năng, công dụng, chất lượng, giá trị hoặc các đặc tính khác của hàng hóa, dịch vụ” sẽ không được bảo hộ.
Quy định này đặt ra một thách thức lớn. Nếu việc sử dụng tên người nổi tiếng trên nhãn hiệu có thể khiến người tiêu dùng lầm tưởng sản phẩm/dịch vụ đó được cung cấp bởi chính người nổi tiếng, hoặc có liên quan đến người nổi tiếng đó, thì khả năng bị từ chối bảo hộ là rất cao. Điều này đặc biệt đúng nếu nhãn hiệu được đăng ký cho các dịch vụ mà người nổi tiếng đó đang hoạt động (ví dụ, đăng ký tên ca sĩ cho dịch vụ giải trí).
Mức độ nổi tiếng của người đó tại thời điểm nộp đơn và quan điểm của thẩm định viên Cục Sở hữu trí tuệ cũng ảnh hưởng lớn đến kết quả.
Người nổi tiếng cần làm gì để bảo vệ thương hiệu cá nhân?
Để bảo vệ thương hiệu cá nhân một cách hiệu quả, người nổi tiếng cần chủ động thực hiện các biện pháp sau:
-
Đăng ký nhãn hiệu: Đây là bước quan trọng nhất. Người nổi tiếng nên đăng ký nhãn hiệu cho tên, nghệ danh của mình tại Cục Sở hữu trí tuệ cho các lĩnh vực liên quan đến hoạt động nghệ thuật, kinh doanh của mình. Điều này giúp họ có quyền độc quyền sử dụng tên tuổi, ngăn chặn các hành vi sử dụng trái phép. Ca sĩ Mỹ Tâm là một ví dụ điển hình về người nổi tiếng rất chú trọng đến việc bảo vệ bản quyền và thương hiệu cá nhân.
-
Theo dõi và phát hiện vi phạm: Người nổi tiếng cần chủ động theo dõi thị trường, internet để phát hiện các hành vi sử dụng trái phép tên tuổi của mình. Khi phát hiện vi phạm, cần có biện pháp xử lý kịp thời, có thể thông qua thương lượng, hòa giải hoặc khởi kiện ra tòa án.
-
Xây dựng và phát triển thương hiệu: Người nổi tiếng cần không ngừng nâng cao uy tín, chất lượng hoạt động của mình để củng cố và phát triển thương hiệu cá nhân. Thương hiệu mạnh sẽ tạo ra sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh, giúp người nổi tiếng thành công hơn trong sự nghiệp.
-
Hợp tác với các chuyên gia: Người nổi tiếng nên tìm đến sự tư vấn của các luật sư, chuyên gia về sở hữu trí tuệ để được hỗ trợ trong việc đăng ký, bảo vệ và khai thác thương hiệu cá nhân một cách hiệu quả.
Tóm lại, việc đăng ký nhãn hiệu tên người nổi tiếng là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết về pháp luật và thực tiễn. Người nổi tiếng cần chủ động bảo vệ thương hiệu của mình để tránh những tranh chấp không đáng có và khai thác tối đa giá trị kinh tế từ tài sản vô hình này.