Laytime, hay còn gọi là thời gian làm hàng, là một yếu tố then chốt trong hợp đồng thuê tàu chuyến, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí và hiệu quả của quá trình vận chuyển. Vậy laytime là gì? Các quy định về tính toán chi phí xếp dỡ và thưởng phạt thời gian được áp dụng như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện và sâu sắc về laytime, giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm này trong lĩnh vực logistics và vận tải biển.
Mục Lục
Laytime Là Gì? Định Nghĩa và Ý Nghĩa Quan Trọng
Laytime, dịch sang tiếng Việt là thời gian làm hàng, hay còn gọi là thời gian xếp dỡ, là khoảng thời gian được thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng thuê tàu để thực hiện việc xếp và dỡ hàng hóa tại cảng xếp và cảng dỡ.
Laytime (thời gian làm hàng) là yếu tố quan trọng trong hợp đồng thuê tàu, ảnh hưởng đến chi phí và hiệu quả vận chuyển.
Trong hợp đồng thuê tàu, việc quy định rõ ràng về laytime là vô cùng quan trọng. Nó xác định số ngày hoặc giờ cụ thể dành cho việc xếp dỡ, đồng thời nêu rõ các mốc thời gian nào sẽ không được tính vào thời gian làm hàng. Các yếu tố như thời điểm bắt đầu tính thời gian làm hàng (ví dụ: sau khi trao thông báo sẵn sàng, tàu đã vào cảng, hoàn thành thủ tục hải quan,…) cần được quy định chi tiết để tránh tranh chấp sau này.
Các Quy Định Quan Trọng Liên Quan Đến Laytime
Để đảm bảo tính minh bạch và công bằng, hợp đồng thuê tàu cần quy định rõ các yếu tố sau liên quan đến laytime:
- Thời gian cụ thể: Xác định rõ số ngày hoặc giờ được phép cho việc xếp, dỡ hàng hoặc cho cả hai công đoạn. Đơn vị “ngày” cần được định nghĩa rõ ràng (ví dụ: ngày làm việc, ngày liên tục,…) để tránh hiểu lầm.
- Mức xếp dỡ hàng hóa: Đối với hàng rời hoặc hàng xá, thường quy định mức xếp dỡ dựa trên năng suất của cảng thay vì số ngày cụ thể.
- Xếp dỡ theo tập quán (CQD – Customary Quick Dispatch): Trong một số trường hợp, hợp đồng có thể không quy định số ngày hoặc mức xếp dỡ cụ thể mà dựa vào tập quán của cảng.
Cách Tính Chi Phí Xếp Dỡ Trong Hợp Đồng Thuê Tàu
Việc thỏa thuận về chi phí xếp dỡ là một phần không thể thiếu trong hợp đồng thuê tàu chuyến. Dưới đây là một số cách tính phổ biến:
1. Miễn Chi Phí Bốc Hàng (Free In – FI)
Theo điều kiện này, tiền cước mà người thuê tàu trả đã bao gồm chi phí bốc hàng lên tàu, nhưng không bao gồm chi phí dỡ hàng xuống tàu.
Điều kiện Free In (FI) bao gồm chi phí bốc hàng lên tàu trong tiền cước.
Điều này thường được áp dụng khi sử dụng các điều kiện bán hàng thuộc nhóm C (CFR hoặc CIF), trong đó người bán (người thuê tàu) chịu trách nhiệm bốc hàng lên tàu, còn người mua chịu trách nhiệm dỡ hàng.
Các điều khoản bổ sung có thể được thêm vào như:
- Free In and Stowage (FI.S): Giá cước bao gồm chi phí bốc hàng và sắp xếp hàng hóa dưới boong tàu (thường áp dụng cho hàng đóng bao, thùng, hoặc hàng thành khối).
- Free In and Trimming (FI.T): Giá cước bao gồm chi phí bốc hàng và san hàng/cào hàng cho bằng phẳng trong boong (thường áp dụng cho hàng rời, hàng xá).
2. Miễn Chi Phí Bốc và Dỡ Hàng (Free Out – FIO)
Trong trường hợp này, tiền cước mà người thuê tàu trả đã bao gồm cả chi phí bốc hàng lên tàu và chi phí dỡ hàng xuống tàu.
Điều kiện Free Out (FIO) bao gồm cả chi phí bốc và dỡ hàng trong tiền cước.
Điều kiện này thường được ưa chuộng khi sử dụng các điều kiện bán hàng EXW (người mua chịu trách nhiệm thuê tàu và trả cả phí bốc và dỡ hàng) hoặc nhóm D (người bán chịu trách nhiệm thuê tàu và trả cả phí bốc và dỡ hàng).
Thưởng Phạt Trong Hợp Đồng Thuê Tàu Chuyến: Despatch và Demurrage
Để khuyến khích việc xếp dỡ hàng hóa nhanh chóng và hiệu quả, hợp đồng thuê tàu thường quy định về thời gian thưởng phạt.
Nếu người thuê tàu hoàn thành việc xếp dỡ hàng hóa nhanh hơn thời gian quy định trong hợp đồng, họ sẽ được chủ tàu thưởng một khoản tiền gọi là despatch money (tiền thưởng xếp dỡ nhanh).
.png)
Ngược lại, nếu người thuê tàu không hoàn thành việc xếp dỡ hàng hóa đúng thời gian quy định, họ sẽ bị chủ tàu phạt một khoản tiền gọi là demurrage (tiền phạt xếp dỡ chậm).
Tiền phạt xếp dỡ chậm (Demurrage) áp dụng khi người thuê tàu không hoàn thành xếp dỡ đúng thời hạn.
Việc quy định rõ ràng về thời gian thưởng phạt giúp tạo động lực cho các bên liên quan để tối ưu hóa quá trình xếp dỡ, giảm thiểu thời gian chờ đợi và chi phí phát sinh.
Kết Luận
Hiểu rõ về laytime và các quy định liên quan là yếu tố then chốt để quản lý hiệu quả chi phí và thời gian trong hoạt động vận tải biển. Việc đàm phán và thỏa thuận các điều khoản về laytime một cách cẩn thận sẽ giúp các bên tránh được những tranh chấp không đáng có và đảm bảo quá trình vận chuyển hàng hóa diễn ra suôn sẻ.
Nếu bạn đang tìm kiếm một đối tác logistics uy tín và chuyên nghiệp, hãy liên hệ với LEC Group để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.