Lao phổi là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Tuy nhiên, một số trường hợp được chẩn đoán là lao phổi AFB âm tính. Vậy lao phổi AFB âm tính là gì? Nó khác gì so với lao phổi thông thường và cách điều trị như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và toàn diện về bệnh lý này.
Mục Lục
Lao Phổi AFB Âm Tính Là Gì?
Lao phổi AFB (Acid-Fast Bacilli) âm tính là tình trạng người bệnh có các triệu chứng lâm sàng và tổn thương phổi nghi lao, nhưng xét nghiệm trực tiếp mẫu đờm không tìm thấy vi khuẩn lao (AFB). Điều này không có nghĩa là người bệnh không mắc lao phổi, mà chỉ là vi khuẩn lao không được phát hiện bằng phương pháp xét nghiệm thông thường.
Thông thường, để xác định chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn như nuôi cấy vi khuẩn lao, xét nghiệm Xpert MTB/RIF hoặc Haintest.
Tiêu Chuẩn Chẩn Đoán Lao Phổi AFB Âm Tính
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêu chuẩn chẩn đoán lao phổi AFB âm tính bao gồm một trong hai tiêu chí sau:
- Xét nghiệm đờm AFB âm tính: Kết quả âm tính sau ít nhất hai lần xét nghiệm đờm, mỗi lần lấy ba mẫu cách nhau hai tuần, kèm theo hình ảnh tổn thương nghi lao tiến triển trên phim X-quang và được hội chẩn chuyên khoa định hướng lao.
- Xét nghiệm chuyên sâu dương tính: Nuôi cấy vi khuẩn lao dương tính (BK+), xét nghiệm Xpert MTB/RIF dương tính hoặc xét nghiệm Haintest dương tính.
Đối với người nhiễm HIV, tiêu chuẩn chẩn đoán có thể khác biệt. Nếu xét nghiệm AFB hai lần âm tính, có hình ảnh tổn thương phổi nghi lao nhưng không đáp ứng với kháng sinh phổ rộng (ngoại trừ Quinolon và Aminoglycosid), bác sĩ chuyên khoa lao sẽ đưa ra kết luận cuối cùng.
Một trường hợp khác là lao phổi AFB âm tính thứ phát, xảy ra ở những người đã từng điều trị lao phổi trước đây và nay tái phát với kết quả xét nghiệm AFB âm tính.
Lao Phổi AFB Âm Tính Có Lây Không?
Lao phổi AFB âm tính vẫn có khả năng lây lan, mặc dù nguy cơ thấp hơn so với lao phổi AFB dương tính. Vi khuẩn lao có thể lây lan qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc khạc nhổ.
Mức độ lây lan phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Số lượng vi khuẩn lao: Nếu số lượng vi khuẩn lao trong phổi thấp, nguy cơ lây lan sẽ thấp hơn.
- Tần suất ho: Người bệnh ho nhiều sẽ làm tăng nguy cơ phát tán vi khuẩn lao ra môi trường.
- Môi trường: Môi trường kín, thông khí kém tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn lao lây lan.
- Hệ miễn dịch: Người có hệ miễn dịch suy yếu dễ bị nhiễm lao hơn.
Để phòng ngừa lây lan, người bệnh lao phổi AFB âm tính cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa như:
- Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác.
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi.
- Vệ sinh tay thường xuyên.
- Thông thoáng phòng ở.
Điều Trị Lao Phổi AFB Âm Tính
Phác đồ điều trị lao phổi AFB âm tính tương tự như lao phổi AFB dương tính và tuân thủ theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Phác đồ thường kéo dài từ 6-9 tháng và bao gồm các loại thuốc kháng lao như Isoniazid, Rifampicin, Pyrazinamide và Ethambutol.
/https://thuocaz.com/wp-content/uploads/2022/10/thuoc-chua-benh-lao-phoi-tot-nhat-hien-nay.jpg)
Trong giai đoạn điều trị tấn công (thường là 2 tháng đầu), người bệnh cần được theo dõi chặt chẽ tại bệnh viện hoặc trung tâm y tế. Sau giai đoạn này, người bệnh có thể được điều trị ngoại trú dưới sự giám sát của nhân viên y tế hoặc người thân.
Điều quan trọng là người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị, uống thuốc đều đặn và tái khám định kỳ để đảm bảo hiệu quả điều trị và ngăn ngừa kháng thuốc.
Biện Pháp Dự Phòng Lao Phổi AFB Âm Tính
Để phòng ngừa lao phổi nói chung và lao phổi AFB âm tính nói riêng, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp sau:
- Phát hiện và điều trị sớm: Phát hiện sớm các trường hợp mắc lao và điều trị triệt để để cắt đứt nguồn lây.
- Vệ sinh cá nhân và môi trường: Rửa tay thường xuyên, giữ gìn vệ sinh nhà ở và nơi làm việc.
- Nâng cao sức đề kháng: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc.
- Tiêm phòng BCG: Tiêm phòng BCG cho trẻ em để tăng cường khả năng miễn dịch với vi khuẩn lao.
- Kiểm soát lây nhiễm: Thực hiện các biện pháp kiểm soát lây nhiễm tại các cơ sở y tế và nơi có nguy cơ lây nhiễm cao.
- Tuyên truyền giáo dục: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về bệnh lao và các biện pháp phòng ngừa.
Kết luận
Lao phổi AFB âm tính là một bệnh lý phức tạp đòi hỏi chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Mặc dù có nguy cơ lây lan thấp hơn so với lao phổi AFB dương tính, người bệnh vẫn cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và thực hiện các biện pháp dự phòng là chìa khóa để kiểm soát bệnh lao hiệu quả.