Hydrocolloid là gì? Vì sao nó lại trở thành thành phần “vàng” trong miếng dán mụn và băng dán vết thương? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về hợp chất này, từ cơ chế hoạt động đến ứng dụng thực tế trong việc chăm sóc da.
Hydrocolloid là gì?
Hydrocolloid là một hợp chất được phát minh vào năm 1967, ban đầu được sử dụng trong y tế để làm băng gạc giúp thấm hút dịch từ vết thương. Miếng dán hydrocolloid thường có cấu tạo hai lớp:
-
Lớp ngoài: Lớp này đóng vai trò như một “lá chắn” bảo vệ vết thương khỏi các tác nhân bên ngoài như vi khuẩn và bụi bẩn. Đặc biệt, lớp màng này vẫn cho phép da “thở” bằng cách thoát hơi nước, đồng thời chống thấm nước, mang lại sự tiện lợi trong sinh hoạt hàng ngày.
-
Lớp trong: Đây là lớp tiếp xúc trực tiếp với vết thương, được tạo thành từ các chuỗi polymer ưa nước (polysaccharides và protein) như sodium carboxymethyl cellulose, pectin, gelatin, sodium alginate,…
Khi tiếp xúc với dịch tiết từ vết thương (mủ, huyết tương), các polymer này sẽ hấp thụ và chuyển hóa thành dạng gel, tạo ra một môi trường ẩm lý tưởng để thúc đẩy quá trình lành thương. Đây chính là cơ chế hoạt động và vai trò quan trọng nhất của hydrocolloid.
Cơ chế lành vết thương hở: Vai trò của Hydrocolloid
Quá trình lành vết thương hở trải qua 4 giai đoạn chính:
-
Cầm máu: Khi da bị tổn thương, mạch máu bị đứt gây chảy máu. Cơ chế đông máu sẽ hoạt động để tạo thành cục máu đông, giúp ngăn chặn tình trạng chảy máu kéo dài.
-
Viêm: Các mô chết sẽ giải phóng các chất trung gian, kích thích tế bào miễn dịch (bạch cầu, đại thực bào) đến để loại bỏ các mô hư tổn, vi khuẩn,… Quá trình này dẫn đến việc hình thành dịch tiết, khi khô lại sẽ tạo thành vảy hoặc mài bao phủ vết thương.
-
Tăng sinh: Nguyên bào sợi tăng sinh, sản xuất collagen và chất nền ngoại bào, kích thích sự hình thành mạch máu mới và mô hạt, từ đó lấp đầy vết thương. Đồng thời, quá trình biểu mô hóa cũng diễn ra, tái tạo lớp thượng bì bề mặt. Vết thương dần khép miệng.
-
Sửa chữa/Tái tạo: Quá trình này tiếp tục diễn ra ngay cả khi vết thương đã đóng kín miệng, nhằm phục hồi độ bền cơ học của da và tiếp tục quá trình tạo sẹo.
Trước đây, người ta thường cho rằng việc để vết thương khô và tạo vảy là cần thiết để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, việc duy trì môi trường sạch và ẩm mới là yếu tố then chốt giúp vết thương mau lành và giảm thiểu nguy cơ hình thành sẹo. Lớp vảy khô, dù có chức năng bảo vệ, lại làm chậm quá trình tái tạo da.
Hydrocolloid, với lớp ngoài bảo đảm sự sạch sẽ và lớp trong duy trì độ ẩm, đã được ứng dụng rộng rãi trong băng dán vết thương, tạo điều kiện tối ưu cho quá trình phục hồi da.
Ứng dụng của Hydrocolloid trong miếng dán mụn
Do hydrocolloid thúc đẩy quá trình lành vết thương hở, miếng dán mụn chứa 100% hydrocolloid thường phát huy hiệu quả tốt nhất với các nốt mụn đã vỡ, xì mủ. Khi dán lên, hydrocolloid sẽ hấp thụ dịch tiết và chuyển sang màu vàng nhạt hoặc trắng đục.
Ngoài ra, miếng dán mụn hydrocolloid còn được sử dụng để che phủ nốt mụn, vừa giúp tăng tính thẩm mỹ, vừa ngăn ngừa mụn tiếp xúc với bụi bẩn và hạn chế thói quen sờ, nặn mụn.
Một số nhà sản xuất còn bổ sung thêm các thành phần kháng viêm như tràm trà, salicylic acid vào miếng dán mụn để hỗ trợ điều trị các nốt mụn đang sưng viêm. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế của những sản phẩm này vẫn cần được kiểm chứng thêm.
Lưu ý khi sử dụng sản phẩm chứa Hydrocolloid
Hydrocolloid là một thành phần hữu ích trong việc chăm sóc da mụn và vết thương hở. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn sản phẩm từ các thương hiệu uy tín và tuân thủ hướng dẫn sử dụng để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Lời kết
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về hydrocolloid và ứng dụng của nó trong việc chăm sóc da. Hãy lựa chọn sản phẩm phù hợp và sử dụng đúng cách để có một làn da khỏe mạnh và mịn màng.
Tài liệu tham khảo:
- Hydrocolloid – sentayho.com.vn
- Wound Care: Fact and Fiction About Hydrocolloid Dressings – H R Barnes – 1993
- Wound Healing – Munire K. Ozgok Kangal, John-Paul Regan – April 2020
- Scabs, scars and better wound healing – sentayho.com.vn
- PROPER WOUND CARE: HOW TO MINIMIZE A SCAR – AAD