Mariachi là một thể loại âm nhạc truyền thống đặc sắc, có nguồn gốc từ bang Jalisco, miền Tây Mexico vào khoảng thế kỷ 19. Đến nay, Mariachi vẫn giữ vững vị thế là một phần không thể thiếu trong văn hóa và đời sống tinh thần của người dân Mexico.
Có nhiều giả thuyết xoay quanh nguồn gốc của từ “Mariachi”. Một số người cho rằng nó bắt nguồn từ từ “mariage” trong tiếng Pháp, do loại nhạc này thường được biểu diễn trong các đám cưới. Tuy nhiên, giả thuyết này bị bác bỏ vì từ “Mariachi” đã được sử dụng ở Mexico trước khi người Pháp đến. Một giả thuyết khác lại cho rằng, “Mariachi” xuất phát từ ngôn ngữ bản địa Coca, trong đó nó là tên của một loại gỗ dùng để làm sàn cho các nhạc sĩ biểu diễn.
Mục Lục
Nhạc cụ và trang phục đặc trưng của Mariachi
Một ban nhạc Mariachi truyền thống thường bao gồm ít nhất hai violin, một guitarrón (guitar bass lớn) và một vihuela (guitar 5 dây dùng để chơi các nốt cao). Đến những năm 1950, kèn trumpet và đàn hạc được thêm vào, tạo nên hình ảnh quen thuộc của các ban nhạc Mariachi ngày nay.
Khi biểu diễn, các nghệ sĩ Mariachi thường mặc trang phục Charro, một bộ trang phục truyền thống của Mexico, và đội chiếc mũ Sombrero rộng vành đặc trưng. Bên cạnh khả năng chơi nhạc cụ điêu luyện, các nghệ sĩ Mariachi chuyên nghiệp còn sở hữu giọng hát tuyệt vời, thậm chí trở thành những ngôi sao được công chúng mến mộ.
Mariachi trong đời sống văn hóa Mexico
Mariachi thường xuất hiện trong các dịp lễ quan trọng như đám cưới, tiệc quinceañera (tiệc sinh nhật 15 tuổi của các bé gái), và Ngày của Mẹ. Những giai điệu và ca khúc Mariachi ban đầu thường hướng đến chủ đề lãng mạn, dành tặng cho phái nữ. Tuy nhiên, theo sự thay đổi của xã hội, Mariachi đã mở rộng sang các chủ đề khác như anh hùng cách mạng và các sự kiện đương đại.
Mariachi – Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
UNESCO đã công nhận Mariachi là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Một quan chức Mexico cho biết, việc này thể hiện sự trân trọng đối với cộng đồng và các gia đình Mexico, những người đang nắm giữ kiến thức âm nhạc, lịch sử và niềm vui ca hát. Mariachi không chỉ là của riêng Mexico mà còn là biểu tượng văn hóa vượt qua biên giới. UNESCO hy vọng rằng việc đưa Mariachi vào danh sách di sản sẽ giúp nâng cao nhận thức về loại hình âm nhạc này trên toàn thế giới.
Phương pháp truyền dạy âm nhạc Mariachi truyền thống là “học bằng tai”, thông qua các buổi biểu diễn tại lễ hội, sự kiện tôn giáo và các hoạt động thường nhật. Không chỉ người Mexico, mà cả người nhập cư và con cháu của người Mexico sống ở nước ngoài cũng biểu diễn Mariachi, coi đó là biểu tượng của bản sắc cộng đồng và sợi dây liên kết với cội nguồn.
Mariachi vươn tầm quốc tế
Ngày nay, âm nhạc Mariachi đã phát triển và thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế. Tại nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật Bản và Colombia, đã có các trường học và lớp học về âm nhạc Mariachi. Điều này chứng tỏ sức sống và sự lan tỏa mạnh mẽ của di sản văn hóa độc đáo này.
Kết luận
Mariachi không chỉ là một thể loại âm nhạc, mà còn là biểu tượng văn hóa, niềm tự hào của người dân Mexico. Với những giai điệu sôi động, trang phục lộng lẫy và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, Mariachi tiếp tục khẳng định vị thế là một di sản văn hóa phi vật thể vô giá của nhân loại.