Dexamethasone: Công Dụng, Liều Dùng và Những Lưu Ý Quan Trọng

Dexamethasone là một loại thuốc glucocorticoid tổng hợp, được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch. Tuy nhiên, việc sử dụng Dexamethasone cần được thực hiện cẩn trọng, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, để tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thuốc Dexamethasone, từ công dụng, liều dùng đến những lưu ý quan trọng trong quá trình sử dụng.

Dexamethasone là gì?

Dexamethasone, còn được biết đến với tên gọi fluomethylprednisolon, là một glucocorticoid tổng hợp. Thuốc hoạt động bằng cách gắn kết vào thụ thể trong tế bào, di chuyển vào nhân tế bào và tác động đến các gen. Dexamethasone có tác dụng chính là chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch, ít ảnh hưởng đến cân bằng điện giải.

Giá thuốc Dexamethasone trên thị trường

Giá của Dexamethasone có thể dao động tùy thuộc vào dạng bào chế, hàm lượng và nhà cung cấp. Dưới đây là mức giá tham khảo:

• Dexamethason 4mg/1ml (dung dịch tiêm): Khoảng 150.000 VNĐ/hộp 10 ống x 1ml.
• Dexamethason 0.5mg (viên nén): Khoảng 80.000 VNĐ/hộp 500 viên.

Lưu ý, đây chỉ là giá tham khảo, bạn nên liên hệ với các nhà thuốc uy tín để được tư vấn và cập nhật giá chính xác nhất.

Công dụng của Dexamethasone trong điều trị bệnh

Dexamethasone được sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau, bao gồm:

• Điều trị tích cực: Các trạng thái hen suyễn cấp tính, dị ứng nghiêm trọng, phản ứng sau truyền máu, và viêm thanh quản.
• Phối hợp điều trị: Phù não, sốc do nhiều nguyên nhân khác nhau.
• Thúc đẩy trưởng thành phổi ở thai nhi: Sử dụng trước khi sinh trong trường hợp chuyển dạ sớm (từ 24 đến 34 tuần).
• Hỗ trợ điều trị viêm màng não phế cầu.
• Ngăn ngừa buồn nôn và nôn: Do hóa trị liệu ung thư.
• Điều trị tại chỗ:
  • Tiêm trong và quanh khớp cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp, viêm mỏm lồi cầu, thoái hóa khớp, viêm quanh khớp.
  • Điều trị một số bệnh lý tai mũi họng, nhãn khoa và da liễu.

Tìm hiểu thông tin thuốc Dexamethasone

Chống chỉ định của thuốc Dexamethasone

Không sử dụng Dexamethasone trong các trường hợp sau:

• Dị ứng với Dexamethasone hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
• Nhiễm nấm toàn thân, sốt rét thể não, nhiễm virus tại chỗ hoặc nhiễm khuẩn lao.
• Bệnh lậu chưa kiểm soát bằng thuốc kháng khuẩn, khớp bị hủy hoại nặng.
• Các bệnh nhãn khoa do nhiễm virus (Herpes simplex mắt thể hoạt động), nhiễm nấm hoặc nhiễm khuẩn lao ở mắt.

Hướng dẫn sử dụng Dexamethasone hiệu quả

Để sử dụng Dexamethasone một cách an toàn và hiệu quả, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Liều dùng: Thay đổi tùy theo từng bệnh nhân, mức độ viêm, diện tích viêm, vị trí viêm và đáp ứng của bệnh nhân. Sử dụng liều nhỏ nhất có hiệu quả để giảm thiểu tác dụng phụ.
• Thời gian tác dụng: Dexamethasone có thời gian tác dụng kéo dài (36-54 giờ), do đó, dùng liều cách nhật có thể không đủ thời gian để tuyến thượng thận phục hồi giữa các liều.
• Suy thượng thận thứ cấp: Có thể xảy ra do ngừng thuốc đột ngột. Giảm liều từ từ trong vài tuần hoặc vài tháng tùy thuộc vào liều dùng và thời gian điều trị. Tình trạng này có thể kéo dài nhiều tháng sau khi ngừng thuốc.
• Không tự ý giảm liều hoặc ngừng thuốc: Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi liều dùng hoặc ngừng thuốc.
• Tránh tiếp xúc với bệnh truyền nhiễm: Tránh tiếp xúc với các bệnh như sởi, thủy đậu. Nếu bị phơi nhiễm, cần thông báo ngay cho bác sĩ.
• Thông báo cho bác sĩ: Báo cho bác sĩ biết nếu có đau thể cấp tính bao gồm sốt và các triệu chứng khác của nhiễm khuẩn.

Tác dụng phụ tiềm ẩn của Dexamethasone

Dexamethasone có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:

• Rối loạn điện giải: Hạ kali máu, giữ natri và nước, gây tăng huyết áp và phù nề.
• Rối loạn nội tiết: Hội chứng Cushing, teo tuyến thượng thận, giảm dung nạp glucose, rối loạn kinh nguyệt.
• Rối loạn cơ xương: Teo cơ hồi phục, loãng xương, gãy xương bệnh lý, nứt đốt sống, hoại tử xương vô khuẩn.
• Rối loạn tiêu hóa: Loét dạ dày tá tràng, chảy máu, thủng, viêm tụy cấp.
• Rối loạn da: Teo da, ban đỏ, bầm máu, rậm lông.
• Rối loạn tâm thần: Mất ngủ.
• Phản ứng dị ứng: Quá mẫn, sốc phản vệ, tăng bạch cầu, huyết khối tắc mạch.

Phù nề là một trong những tác dụng phụ của thuốc Dexamethasone

Triệu chứng và dấu hiệu khi ngừng thuốc: Ngừng thuốc đột ngột có thể gây ra các triệu chứng như suy thượng thận cấp, hạ huyết áp và thậm chí tử vong. Việc điều trị kéo dài bằng các sản phẩm tra mắt chứa Dexamethasone có thể gây tăng áp lực trong mắt và giảm thị lực.

Tương tác thuốc cần lưu ý

Dexamethasone có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác nhau, bao gồm:

• Everolimus, natalizumab, nilotinib, nisoldipin, ranolazin, tolvaptan, vắc-xin sống.
• Amphotericin B.
• Các chất ức chế acetylcholinesterase.
• Cyclosporin.
• Lenalidomid.
• Thuốc lợi tiểu quai.
• Natalizumab.
• Thalidomid.
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), bao gồm cả chất ức chế COX-2 và NSAID không chọn lọc.
• Các chất chẹn kênh calci.
• Barbiturat, phenytoin, rifampicin, rifabutin, carbamazepin, ephedrin.
• Dẫn chất cumarin chống đông máu.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng Dexamethasone

• Nhiễm khuẩn: Nếu bạn bị nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn, cần điều trị bằng thuốc kháng khuẩn đặc hiệu trước khi sử dụng Dexamethasone.
• Viêm màng não nhiễm khuẩn: Cần sử dụng Dexamethasone để ngăn ngừa viêm não do phản ứng với vi khuẩn đã bị tiêu diệt bởi thuốc kháng khuẩn, trước khi dùng các thuốc kháng khuẩn đặc hiệu.
• Các bệnh lý cần theo dõi chặt chẽ: Loãng xương, mới phẫu thuật ruột, loạn tâm thần, loét dạ dày tá tràng, thủng giác mạc, đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim, suy thận, lao.

Sử dụng Dexamethasone cho các đối tượng đặc biệt

Phụ nữ mang thai

Dexamethasone có thể gây quái thai ở động vật. Thuốc có thể làm giảm trọng lượng nhau thai và cân nặng của thai nhi, cũng như gây ức chế tuyến thượng thận ở trẻ sơ sinh nếu mẹ dùng thuốc kéo dài. Tuy nhiên, glucocorticoid trước khi sinh non có thể bảo vệ chống nguy cơ hội chứng suy hô hấp sơ sinh và bệnh loạn sản phổi – phế quản. Cần cân nhắc lợi ích và nguy cơ trước khi sử dụng.

Phụ nữ mang thai cần cân nhắc trước khi dùng thuốc Dexamethason

Phụ nữ cho con bú

Dexamethasone có thể bài tiết vào sữa mẹ và gây hại cho trẻ bú mẹ. Cần cân nhắc cẩn thận trước khi quyết định sử dụng.

Xử trí khi quá liều Dexamethasone

Quá liều Dexamethasone hiếm khi gây ngộ độc cấp hoặc tử vong. Hiện không có thuốc giải độc đặc hiệu. Điều trị triệu chứng và giảm thiểu biến chứng là cần thiết.

Xử trí khi quên liều

• Uống ngay khi nhớ ra.
• Nếu gần đến liều kế tiếp, bỏ qua liều đã quên và dùng theo lịch trình.
• Không dùng gấp đôi liều để bù liều đã quên.

Bảo quản thuốc đúng cách

• Để Dexamethasone xa tầm tay trẻ em và thú cưng.
• Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và nơi ẩm ướt.
• Nhiệt độ bảo quản tốt nhất là dưới 25ºC.
• Không sử dụng thuốc quá hạn.

Bài viết trên đã cung cấp thông tin chi tiết về thuốc Dexamethasone. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.