Các bài luận Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông của Phan Bội Châu hay nhất

Chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông của tác giả của Phan Bội Châu, nơi tình yêu quê hương và lòng dũng cảm của người anh hùng hiện rõ qua từng dòng chữ. Hãy nhìn nhận về sự hiên ngang, tư thế kiêu hãnh, tinh thần lạc quan và lòng tin vào một tương lai tự do mà nhà thơ muốn chia sẻ.

1. Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác của Phan Bội Châu, mẫu số 1:

Cuối thế kỷ XIX, khi những nỗ lực chống Pháp thất bại, đất nước chìm trong đau thương. Bước vào thế kỷ XX, những người yêu nước bước vào cuộc đấu mới, theo đuổi lý tưởng dân chủ. Phan Bội Châu, một nhà nho có tinh thần tiên tiến, dũng cảm đấu tranh cho tự do dân tộc. Ngày 19-1-1914, ông bị bắt giam ở ngục Quảng Đông. Bài thơ Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông, một trong hai bài thơ mà ông sáng tác trong ngục, là một tuyệt phẩm cảm xúc đắm chìm trong huyền bí của tâm hồn cách mạng.

Phan Bội Châu, một con người đã biến đổi từ nho gia có tinh thần tiến bộ thành anh hùng của cách mạng. Bị kết án tử hình vắng mặt, ông bị giam vào ngục Quảng Đông. Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông là một trong những bài thơ nổi tiếng nhất, đồng thời là huyết tâm thư cuối cùng của ông. Trong tù, ông vẫn giữ được tinh thần lạc quan, sáng tạo và khát vọng tự do cho dân tộc.

Đây là một bài thơ thất ngôn bát cú theo Đường luật. Hai câu đầu tiên của bài thơ ngay lập tức phản ánh tinh thần kiên cường của một anh hùng:

‘Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu
Dù mệt mỏi, chân đã chạy hết đường, nhưng hãy kiên nhẫn ở trong tù’.

Những bài viết xuất sắc về Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác

Nhân vật trữ tình hiện ra với sự tự tin đầy đường hoàng, tư thế kiêu hãnh, ngạo mạn. Bản chất châm biếm, lời nói vui tươi làm nhòa đi cảm giác của việc bị giam giữ, chỉ thấy một tư thế cao ngạo, xem thường nguy hiểm. Cổ nhân nói rằng: Trí thông minh vượt trội hơn vạn người gọi là ‘anh’, hơn nghìn người gọi là ‘tuấn’, hơn trăm người gọi là ‘hào’, hơn mười người gọi là ‘kiệt’. Kẻ tài năng với tinh thần ung dung, đường hoàng (phong lưu) đang phản ánh sự kiêu hãnh. Hai dòng thơ đầu vẫn giữ nguyên tính chất mạnh mẽ. Một tình huống nghiêm trọng (bị giam giữ) lại được diễn đạt qua một thái độ hài hước, châm biếm, và sự xem thường. Dù bị giam trong tù (thậm chí là tử tù), nhưng vẫn giữ được thái độ của một quý ông tinh tế dừng chân giữa chặng đường dài.

Hai dòng thơ tiếp theo, giọng thơ chợt chuyển:

Đã lạc trong bốn phương trời,
Nhưng vẫn giữ tội giữa đại dương bao la

Tác giả chia sẻ những trải nghiệm cá nhân của mình. Một cuộc sống đầy sóng gió, hành trình phiêu bạt từ Trung Quốc đến Nhật Bản, Thái Lan. Trên con đường đầy gian truân đó, Phan Bội Châu phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách.

Chỉ vì lòng muốn giúp đất nước, vì tình yêu quê hương và dân tộc, người anh hùng bị xem là tội phạm, bị truy nã khắp nơi. Sống cuộc đời phiêu lưu, không bao giờ được an bình, giọng thanh âm của ông là tiếng đau của một dân tộc mất chủ quyền. Hơi thở dài đó là của một người anh hùng. Nỗi buồn ấy là nỗi buồn của một tâm hồn yêu nước, của một nhân cách phi thường. Khi nhìn lại chính mình, ông lại biến hóa thành giai điệu dịu dàng, âm nhạc đưa ta đến những khoảnh khắc thăng trầm và lãng mạn:

Kéo tay ôm chặt đấu tranh kinh tế
Mỉm cười vùi bóng đen oán thù.

Kinh tế – thương trường thế giới, người anh hùng không bao giờ ngừng theo đuổi ước mơ giải phóng dân tộc và cứu độ bản thân. Đây là con đường mà Phan Bội Châu đã chọn, tận hưởng cái khẩu khí mạnh mẽ hơn người, tiếng ‘cười’ của một người tù như một niềm tự do. Tới mức ta chỉ cảm nhận vẻ hùng vĩ bao trùm mọi thứ, áp đảo như cánh buồm vượt sóng biển lớn. Cách diễn đạt khoa trương được sử dụng để thể hiện lòng chí lớn lao, khao khát đổi mới cả thế giới. Như trong bài thơ Đón chào xuân, Phan viết:

Chờ đón mùa xuân, có lẽ, ờ cũng dễ,
Nắm vững cả thế giới chỉ là một phần nhỏ.
Chinh phục mọi thách thức,
Mang xuân về làm mới đất nước…

Hai dòng thơ giữa câu 3 – 4 và câu 5-6 của bài thơ Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông đã tuân thủ khuôn mẫu của một bài thơ thất ngôn bát cú theo Đường luật trong việc đối lập ý, đối lại. Sự đối chiếu, hài hòa trong những câu thơ này tạo nên ấn tượng về sự vững vàng. Những cặp từ đối: đấu tranh kinh tế – cuộc oán thù, kéo tay – mỉm cười, thương trường thế giới – tự do vô song làm nổi bật tầm vóc của người chiến sĩ trở nên phi thường, hài hòa với không khí chủ đạo của bài thơ.

Bản dũng và tư thế độc đáo của người anh hùng yêu nước được khẳng định mạnh mẽ trong hai câu thơ cuối:

Thân ấy hãy sống, sứ mệnh còn đó,
Không có gì làm chúng ta kinh sợ!

Con người ấy vẫn tồn tại để tiếp tục chiến đấu cho lý tưởng chính nghĩa của mình. Hai chữ ‘còn’ đặt riêng nhau, làm nổi bật sự kiên định, quyết tâm trong câu thơ. Ý chí thép sẽ đánh bại mọi nguy hiểm.

Toàn bộ bài thơ phát triển một tinh thần không khuất phục, một tư thế vững vàng của bậc trượng phu giữa cuộc bão. Tinh thần yêu nước, chí dũng của dân tộc vẫn lan tỏa trong tâm huyết của Phan Bội Châu. Hình tượng anh hùng ấy đã đi vào lịch sử như một minh chứng cho tinh thần yêu nước, hy sinh vì lý tưởng chính nghĩa.

“””””KẾT THÚC BÀI 1″””””–

Phân Tích Thơ Vào Nhà Ngục Quảng Đông: Sự Sáng Tạo Đầy Cảm Hứng là một điều tuyệt vời. Hãy khám phá Cảm Nghĩ Của Tôi Sau Khi Đọc Bài Vào Nhà Ngục Quảng Đông của Phan Bội Châu , Phân Tích Hình Ảnh Nhà Cách Mạng Qua Bài Thơ cùng với phần Soạn Bài Luyện Nói: Thuyết Minh Về Một Vật Dụng để nâng cao kỹ năng Ngữ Văn của bạn hơn.

2. Phân Tích Thơ Vào Nhà Ngục Quảng Đông của Phan Bội Châu, Mẫu Số 2:

Trong tác phẩm Văn Thơ của Phan Bội Châu, giáo sư Đặng Thái Mai nhận xét: ‘Phan Bội Châu là một người can đảm, luôn lạc quan trong những thời điểm nguy hiểm và khó khăn’. Đúng vậy, trong những ngày bị giam giữ ở Quảng Đông, đối mặt với sự chết chóc, Phan vẫn giữ tinh thần lạc quan và sáng tạo. Khi đọc bài thơ Vào Nhà Ngục Quảng Đông, bạn sẽ gặp phải tư thế tuyệt vời của một nhà cách mạng chân chính:

Vẫn là người hùng, vẫn kiêu sa,
Đến tận tù, bước chân không mệt.
Không gian rộng lớn, dù không nhà,
Tội danh gánh chịu, chín biển đất rộng.
Tay ôm chặt đời, ôm nền kinh tế,
Miệng mỉm cười, xoay chuyển mối oán thù.
Thân thể vẫn đó, sứ mệnh còn đó,
Mặc kệ bao hiểm nguy từ sự thật đen tối đâu.

Năm 1912, Phan nhận án tử vắng mặt từ chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương. Năm 1913, ông bị bắt tại Quảng Đông. Kế hoạch của bọn xâm lược Quảng Đông là sử dụng tính mạng nhà cách mạng Việt Nam để trao đổi với Pháp ở Đông Dương, nhằm thuê đường sắt xuyên Việt. Thương vụ giữa chúng đổ bể, Phan bị giam giữ đến năm 1917 mới được tự do.

Phân Tích Bài Thơ Vào Nhà Ngục Quảng Đông: Một Tác Phẩm Văn Xuôi Đặc Sắc

Bất chấp thất thế và giam hãm, Phan không chấp nhận trở thành kẻ thất bại. Ông tỏ ra bình tĩnh và nói:

Vẫn là anh hùng, vẫn lạc quan,
Đến bến chân mệt, tìm tâm tư trong tù.

Nhà tù chỉ là nơi dừng chân, nghỉ ngơi giữa những cung đường cam go. Bình tĩnh và đùa cợt, cười nhạo tù đày, đầy nguy hiểm. ‘Lạc quan cũng là đặc tính của người dân xứ Nghệ’ (Đặng Thái Mai). Ba mươi năm sau, trong nhà lao của bọn xâm lược Tưởng Giới Thạch, chúng ta lại gặp một con người xứ Nghệ với cái cách ‘pha trò’ hóm hỉnh:

Ăn cơm nhà nước ở nhà công,
Lính tráng phiên đến hộ tống;
Đi dạo khắp non nước, tự do sở thích,
Làm trai, hùng dũng như vậy!

(Pha Trò – Nhật Kí Trong Tù của Hồ Chí Minh)

Phan Bội Châu và Hồ Chí Minh, hai nhà thơ yêu nước tuyệt vời của dân tộc, có những đặc điểm tương đồng rất đáng chú ý.

Trong tù, bị kẻ thù kiểm soát, nhưng Phan vẫn duy trì sự thanh thản, giữ lấy phẩm chất cao quý, là con người có tâm hồn lớn lao. Ông vẫn giữ vẻ trang nhã và lịch sự.

Vẫn là người anh hùng, vẫn kiêu sa.

Câu thơ mở đầu bằng từ khóa ‘Vẫn’ khẳng định tư duy vững vàng, không bao giờ chấp nhận chệch lòng trước những thách thức khắc nghiệt.

Phan là cá nhân với lòng chí mạnh mẽ, tự do bay bổng, không bị gò bó bởi cuộc sống hẹp nhà. Năm châu, bốn bể trở thành tổ ấm của ông:

Dù xa lạ với bất cứ nơi nào trong bốn biển,
Nhưng ông lại là người mang tội giữa năm châu.

Con đường cách mạng vẫn chưa hoàn thành, sự nghiệp vẫn dang dở. Hiện nay, bị giam tù và tự nhìn nhận mình là ‘người có tội giữa năm châu’. Điều này là một thái độ tự phê phán mạnh mẽ, thẳng thắn và đầy cảm động. Suốt đời, Phan luôn canh cánh bên lòng nghĩa nước chưa báo đáp, vẫn mang gánh ‘tội’ với quê hương non sông. Ông là người thuộc ‘bốn bể’, ‘năm châu’, hình ảnh một anh hùng đích thực, khác biệt hoàn toàn với những người hẹp hòi, chật chội.

Dù bị giam cầm, tâm hồn bất khuất của anh hùng không thể chuyển động:

Bùa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mỉm cười, tan cuộc oán thù.

Mộng ‘kinh bang tế thế’, hỗ trợ quê hương và cứu vớt cuộc sống vẫn tiếp tục tồn tại và phát huy quyết tâm đến cùng. Ý tưởng này đã nảy mầm trong Phan từ khi bắt đầu hành trình cách mạng, ngay từ những ngày đầu trên con đường ‘rời bỏ thế gian’. Cụ nói với sự hăm hở:

Muốn vượt qua biển Đông theo cánh gió,
Ngàn sóng bạc mừng tiễn ra khơi.

(Rời Bỏ Thế Gian)

Người mang trong mình hoài bão vĩ đại như vậy, dù đối mặt với thất bại, vẫn tỏ ra bình thản và kiêu hãnh. Tiếng cười hân hoan vang lên giữa những thách thức đối mặt với nguy khó là biểu tượng của tinh thần cách mạng thách thức và chiến thắng.

Bài thơ kết thúc bằng niềm tin mạnh mẽ:

Thân thể vẫn tồn tại, sứ mệnh vẫn còn,
Bất kỳ nguy hiểm nào cũng chẳng là gì cả.

Hai từ ‘còn’ xen kẽ nhau, tạo ra âm thanh mạnh mẽ. Sự khẳng định về tâm hồn bất khuất, niềm tin lạc quan sáng ngời. Dù đối mặt với nguy cơ bị giao cho thực dân Pháp ở Đông Dương để thi hành án tử hình, nhưng chiến sĩ cách mạng không bao giờ tỏ ra nao núng hay bi quan. Toàn bộ bài thơ tỏ ra ung dung tự tại, phản ánh niềm tin rực rỡ.

Không có lối đi nào lập nghiệp bằng con đường văn chương, nhưng với Cụ, văn chương không chỉ là một công cụ tuyên truyền, mà còn là nguồn động viên cho sự cách mạng. Những dòng văn của Cụ không chỉ làm thức tỉnh tình yêu quê hương và lòng tin, mà còn truyền đạt một sức mạnh rất mạnh mẽ. Phan Bội Châu không chỉ là một nhà cách mạng nổi bật mà còn là một nhà thơ vĩ đại của dân tộc.

3. Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác của Phan Bội Châu, mẫu số 3:

Với nguồn cảm hứng hào hùng và tinh thần anh hùng, bài thơ ‘Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác’ của Phan Bội Châu đã để lại những ấn tượng sâu sắc trong tâm trí người đọc. Hình tượng người tù kiên cường, không khuất phục, tràn đầy tinh thần anh hùng giữa những tường tù u ám được mô tả một cách sống động, đáng kính trọng.

Hình ảnh của chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu hiện ra với vẻ hùng vĩ, tràn đầy tinh thần, không hề tỏ ra sợ hãi trước những bất công trong ngục tù, trái ngược hoàn toàn với sự tàn bạo của nơi đó. Bài thơ mang tiêu đề ‘Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác’ không chỉ lấy cảm hứng từ hoàn cảnh của chí sĩ mà còn thể hiện một cảm xúc mạnh mẽ, tạo nên tinh thần ca ngợi không lụi tàn.

Như tiếng hò reo của một chiến sĩ, hai dòng thơ đầu tiên vang lên như bản nhạc chấn động, Phan Bội Châu coi việc ngồi tù như một phần không thể thiếu của cuộc đời anh:

Vẫn là người hào kiệt, vẫn giữ phong thái lưu lạc
Chạy mệt mỏi thì hãy tận hưởng giây phút yên bình trong tù

Người đàn ông kiên cường sinh ra trên thế gian này để đảm nhận những trách nhiệm lớn, mang trên vai gánh nặng của đất nước, vì nhân dân mà anh ta chiến đấu và cống hiến hết mình. Phan Bội Châu xem việc ở tù không khác gì việc nghỉ ngơi sau khi mệt mỏi, với tâm thế điềm đạm, không hề lo lắng hay sợ hãi. Điều này thể hiện đẳng cấp và phẩm giá của một anh hùng trong dư luận. Chí sĩ này vẫn giữ vững lòng tự hào, coi mình là người hào kiệt và phong lưu, có thể dời non lấp biển, có thể đi khắp năm châu, vì vậy, một khoảnh khắc lơ là như vậy sẽ không làm mất đi niềm tin lớn. Việc ngồi tù không phải là một việc lớn lao, không đáng quá lo lắng, mà coi như một khoảnh khắc để nghỉ ngơi, để có thể lập kế hoạch cho những chiến công lớn sau này. Hai câu thơ đối lập nhau nhưng lại tương trợ, làm nổi bật hình ảnh của người anh hùng yêu nước với tâm thế vững vàng.

Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác của Phan Bội Châu

Hai câu kế tiếp, Phan Bội Châu nhìn nhận về cuộc sống hiện tại và quá khứ với tư duy bình tĩnh:

Dù đã đi qua khắp bốn phương trời, vẫn là khách xa xứ
Nhưng trên đất nước, anh vẫn mang gánh tội lỗi giữa những nơi lạ

Dù đang giam giữ, nhưng chí sĩ này vẫn nhìn về hướng đất nước đang gặp khó khăn, bị chà đạp và lạc lõng giữa biển người. Ông suy ngẫm về cuộc đời mình phiêu bạt khắp bốn phương trời và tâm hồn ông xao lạc khi thấy quê hương mình chìm trong máu và nước mắt. Giữa thế giới rộng lớn, không có nơi nào có thể gọi là nhà, không có một chỗ để người chí sĩ có thể nghỉ ngơi. Sự cô đơn và lạc lõng trong hành trình cứu nước và bảo vệ nhân dân. Hai từ ‘đã’ và ‘lại’ ở đầu câu như đánh dấu sâu sắc nỗi đau trong trái tim của người anh hùng. Đã mất nhà và lại còn mang trọng tội trong lòng. Nỗi buồn, nỗi nhớ về quê hương tràn ngập trong trái tim của người anh hùng.

Tiếp nối giọng điệu trầm bổng và cảm xúc sâu sắc ở hai câu trước, bất ngờ, mạch cảm xúc chuyển sang màu đỏ rực rỡ ở hai câu tiếp theo:

Bện tay ôm sâu nền kinh tế
Mỉm cười làm tan đi oán thù trong lòng

Hai dòng thơ phát ngôn từ trái tim của Phan Bội Châu là biểu tượng của lý tưởng và triết lý sống, là con đường ông chọn để cứu dân và cứu nước. Từ ngữ ‘bện tay’ khẳng định rõ lý tưởng mạnh mẽ của ông, ôm trọn nền kinh tế để mang lại hạnh phúc cho nhân dân. Trong cuộc sống, với biến động không ngừng, kẻ thù có thể mang lại nhiều đau thương, nhưng Phan Bội Châu vẫn giữ tinh thần lạc quan và kiên cường. Đây là nguồn động viên đáng ngưỡng mộ và học hỏi từ Phan Bội Châu.

Mặc cho những khó khăn và gian nan, ý chí và quyết tâm của người anh hùng yêu nước vẫn vang mãi bên dòng sông non của đất nước. Tóm gọn trong hai câu thơ cuối là ước mơ lớn của ông:

Thân này vẫn kiên trì, không sợ những khó khăn
Mọi nguy hiểm đều trở nên nhẹ nhàng

Như lời thề vững vàng, như tuyên ngôn mạnh mẽ của một tâm hồn chịu giam cầm trong bóng tối tù đày. Nhưng có vẻ như ngục tù không thể kiểm soát được một con người, một trái tim trung trung với đất nước. Ông quả quyết rằng chỉ khi ông còn sống, sứ mệnh cứu nước sẽ không bao giờ chấm dứt. Ông sẽ dùng tất cả năng lực để hoàn thành sứ mệnh ấy. Mọi hiểm nguy, gian truân với Phan Bội Châu không là vấn đề. Tinh thần không khuất phục, vươn cao, không sợ trước nguy hiểm, điều đó làm cho người đọc ngưỡng mộ trước lòng trung cao thượng của Phan Bội Châu.

Bài thơ ‘Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác’ tạo ấn tượng mạnh mẽ, khiến cho người đọc phải thán phục trước hình ảnh của Phan Bội Châu kiên cường và bất khuất. Hòa bình của quê hương chính là thành quả của những người như Phan Bội Châu.

4. Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác của Phan Bội Châu, mẫu số 4:

Bài thơ về những trải nghiệm trong nhà ngục Quảng Đông nói về tinh thần kiên cường, với phong thái mạnh mẽ và hùng dũng vượt lên trên khó khăn để giữ vững những lý tưởng, niềm tin và khao khát cứu nước cứu dân của Phan Bội Châu, người đã bị chính quyền Trung Quốc bắt giữ.

Hai câu đầu, câu 1 và 2, là hai dòng giới thiệu vấn đề cần thảo luận.

‘Vẫn là hào kiệt, vẫn lưu lạc
Chạy mệt chân, hãy nghỉ ngơi trong tù’.

Bài thơ mở đầu một cách tinh tế. Ở đây, nhà thơ muốn thể hiện hoàn cảnh bị giam giữ. Hai dòng thơ truyền đạt ý: Trong tù, tôi vẫn giữ được phẩm giá và phong cách sống của mình – là người tài năng và tinh thần lớn lao (hào kiệt), là người duyên dáng và lịch lãm (lưu lạc). Tôi không ở đây vì bị bắt, mà là do đã mệt mỏi sau những hoạt động sôi nổi (chạy mệt chân). Tạm thời nghỉ ngơi ở đây là điều tự nguyện.

Tác giả không tập trung vào khía cạnh rủi ro, đau khổ, hoặc lo lắng khi bị bắt giữ. Ngược lại, ông xem việc này không đáng sợ, không đau buồn; đó chỉ là những khoảnh khắc nghỉ ngơi sau những ngày hoạt động sôi nổi. Mặc dù trong ký ức của ông, có lời: ‘Từ khi cha mẹ sinh ra, chưa bao giờ thất bại đau đớn như lúc này’.

Giọng điệu thư giãn xen kẽ chút hài hước từ hai câu đầu đã được thể hiện ngay từ cách sử dụng từ ‘vẫn’, đi kèm với hai tính từ miêu tả phẩm chất của một nhà cách mạng (hào kiệt, phong lưu). Điều này trở thành nụ cười tươi khiến người đọc thích thú khi nhà thơ kết luận ở cuối câu thứ hai với cụm từ ‘thì hãy ở tù’, biến việc bị hạn chế tự do thành một quyết định chủ động của bản thân.

Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác để nhận thức ý chí và tinh thần của người chí sĩ cách mạng

Hai câu 3-4 đóng vai trò là hai câu luận: Trình bày sự kiện theo đề đặt ra.

‘Đã là du khách trên biển mênh mông
Nhưng là người có tội giữa dòng chảy năm châu’

Hai dòng thơ này mang đậm nét bi thương, không còn giọng điệu hài hước như ở hai câu mở đầu. Tại đây, không phải là lời tâm sự than thản, mà là ngôn từ tả nỗi đau lớn trong tâm hồn người anh hùng. Mô tả người tù như ‘khách không nhà’, ‘người có tội’ trong ‘năm châu’ là một hình ảnh châm biếm đối với nhà tù của quân phiệt tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc).

Chữ ‘đã’ và ‘lại’ ở đầu hai câu thể hiện rõ hơn tình trạng giam giữ của người chiến sĩ cách mạng. Nhưng việc kết hợp ‘khách không nhà’ với ‘năm châu’ càng làm nổi bật hình ảnh đặc biệt của người tù, phản kháng mạnh mẽ hơn. Sự đối chiếu (trong hai câu thứ ba và thứ tư là hai câu luận) không tạo nên mâu thuẫn ý thơ. Ngược lại, sự đối lập đó làm nổi bật chân dung đặc biệt của người tù: một con người thuộc về năm châu, bốn biển, của cả thế giới.

Hai câu thứ năm và thứ sáu chính là hai câu luận: Mở rộng, bàn luận vấn đề.

‘Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế
Mở miệng cười, tan cuộc oán thù’.

Tại đây, tác giả khẳng định rằng tâm hồn anh hùng và tài năng lớn của người chiến sĩ cách mạng không thể bị áp đặt bởi bất kỳ khung cảnh tù đày nào. Sự diễn đạt quyết liệt này thể hiện tính lãng mạn và anh hùng, nâng cao chiều cao của con người lên như một vị thần. Mặc dù bị giam giữ, người tù vẫn ‘dang tay’, ‘mở miệng’, tỏ ra coi thường và coi thường mọi khó khăn trước mắt.

Hai dòng thơ 7-8 là hai câu kết: Nâng cao vấn đề hoặc bày tỏ cảm xúc của tác giả.

‘Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp
Bao nhiêu nguy hiểm, sợ gì đâu’.

Trong bài thơ này, hai câu kết khẳng định rõ niềm tin mạnh mẽ của nhà thơ vào tương lai, thể hiện sự coi thường lao tù nguy hiểm. Hai từ ‘còn’ đứng cùng nhau tạo ra âm điệu mạnh mẽ, khẳng định ý chí chiến đấu cho sự nghiệp cứu nước. Chúng tôi cảm nhận như là hai trống vang mạnh mẽ, kích thích tâm hồn, đánh dấu kết thúc của một bản hùng ca.

Bài thơ Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông của cụ Phan Bội Châu ra đời ngay sau khi ông bị bắt vào nhà ngục Quảng Đông, mang lại cho chúng ta niềm tự hào về truyền thống bất khuất và kiên cường của các nhà cách mạng tiền bối. Tinh thần của bài thơ thể hiện sự đàng hoàng, kiêu hãnh và tràn đầy niềm lạc quan cách mạng. Bài thơ gửi gắm sức mạnh truyền cảm, thức tỉnh lòng yêu nước và ý chí kiên cường, đặc biệt kích thích tinh thần của người đọc, đặc biệt là thanh niên thời kỳ đó, tạo ra một tâm hồn yêu nước và trân trọng ông bố hiền thê này.

5. Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác của Phan Bội Châu, mẫu số 5:

Nhà ngục – nơi chôn vùi ý chí chiến đấu của con người, bóng đen mờ mịt với những mưu đồ, cạm bẫy nổi dậy, rình rập cuộc sống. Tuy nhiên, với Phan Bội Châu, đó chỉ là nơi thử lửa, một ‘nhà trọ’ tạm dừng cho những bước chân cách mạng bôn ba.

Không ngẫu nhiên rằng đầu đề của bài thơ là Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông. Ra đời giữa những bức tường lao tù, nơi mà bóng ma tội ác ghê tởm hiện hình, con người dễ bị nuốt chửng vào vòng quay của nó bởi sự bất lực và nỗi sợ hãi bình thường. Bài thơ bằng chữ Hán vẫn không làm mất đi tinh thần và sức sống, là lời khẳng định vững chắc cho triết lý của người anh hùng:

Hào kiệt và phong lưu vẫn hiện hữu, Khi chân đã mệt, hãy tận hưởng tù ngục.

Dù ở trong cảnh thân tù, ‘một ngày tù bằng nghìn ngày ngoại’. Lời thơ của cụ Phan Bội Châu vẫn giữ được sự điềm tĩnh, thoải mái của con người luôn tự tin, lạc quan trước mọi khó khăn. Đó là tinh thần của bậc đại trượng phu với quyết tâm ‘uy vũ bất năng khuất’.

Trong tù, con người ấy phải trải qua mọi đau đớn về cả thể xác lẫn tinh thần, những đòn tra tấn dã man từ kẻ thù, hàng ngày đối mặt với cảnh đói khát và tiếng gào thét của những tâm hồn bị giam giữ trong bức tường khắc nghiệt, âm u. Nhưng câu thơ dường như không chút giãy chết cho sự yếu đuối. Tất cả được lấp đầy bởi hình ảnh của một con người kiên cường đứng giữa bốn biển năm châu, vì dân vì nước mà không khuất phục trước bất kỳ thách thức nào, đòi lại quyền tự do và địa vị của một nhân vật ‘hào kiệt’ và ‘phong lưu’ quả cảm.

Phân tích bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác

Sự đối lập nảy lên trong bức tranh thơ là sự đấu giữa vẻ vĩ đại của một người anh hùng, danh nhân, và sự tầm thường, hèn hạ của đám đông. Ánh sáng của lời thơ với từ ngữ kiêu hùng, phê phán thái độ châm biếm và khinh miệt trước cái chết, Phan Bội Châu đã mô tả hình ảnh của một con người luôn kiểm soát, luôn đối mặt với số phận với đầu cao tự hào.

Hai câu thơ là một chìm đắm vào những sự kiện quan trọng của cuộc đời mà nhà cách mạng đã trải qua:

Người xa quê hương giữa biển cả
Và kẻ có tội giữa thế giới

Dưới bức tranh bao la của trời đất, anh hùng không thể tìm thấy nơi ẩn náu, một mái ấm, hay quê hương. Bởi vì nhà cửa đã tan biến, đất đai đã mất đi! Đau đớn hơn cả là nỗi đau của một con người yêu nước, một nhà cách mạng không thể đóng góp gì cho dân tộc và phải tạm biệt thế giới tư do ở trong những chiếc tù ngục. ‘Nếu đã mệt mỏi, hãy nghỉ tại đây’, bây giờ, trong chốn tĩnh lặng này, tâm hồn cụ vẫn hướng về mảnh đất tổ tiên bị kẻ thù thực dân bóp méo.

Ngẫm về số phận bi thảm của một trái tim cam kết với sứ mệnh cứu nước, chấm dứt cuộc hành trình tại địa ngục lao tù, đơn cô, mang đầy áp lực vì bị buộc tội ‘giữa năm châu’. Sự đối lập trong cặp từ ‘Đã – Lại’ làm cho những cơn gió cát cuộc đời anh hùng trở nên khắc nghiệt và đầy thách thức. Tuy nhiên, nếu nhìn nhận rằng câu thơ chứa đựng một chút tình cảm bi ai, đó là một sai lầm. Khi đặt nỗi đau của nhà cách mạng vào bốn biển, năm châu, ta hiểu rõ vẻ vĩ đại phi thường của Phan Bội Châu, người tù yêu nước. Dù bị bao vây và săn đuổi trong cuộc cách mạng, Phan Bội Châu vẫn kiên trì, không bao giờ nản chí.

Giọng điệu trầm ấm, sâu lắng, cảm xúc của nhà thơ được nâng lên một tầm cao mới, không chỉ là sự hô to, gọi lớn của lòng trắng, không chỉ là sự an ủi cho tâm hồn mà còn là lời thổ lộ sâu sắc về những ước mơ, lý tưởng cao quý:

Bủa tay ôm kín kho bạc kinh tế
Mỉm cười hòa tan bức tranh oán thù

Không chỉ là hành động ‘giang tay’ mà là sự ‘bủa tay ôm kín’ mạnh mẽ, thể hiện rõ lý tưởng cao quý của một người anh hùng. Dù đơn độc, cụ vẫn sống và chờ đợi, lạc quan và tự tin, hiên ngang như một danh nhân, một tinh anh. Điều đó là bởi vì lý tưởng cao quý, sứ mệnh cứu nước, cứu dân mà cụ luôn mang theo suốt cuộc đời:

Dũng cảm đối mặt với thách thức, đánh bại khó khăn

(Bài ca chúc Tết của thanh niên)

Giấc mơ trai trẻ liên quan đến những hoài bão của Phan Bội Châu từng vượt lên trên sự ‘công danh’ tầm thường của người trai trong thời kỳ phong kiến. Người anh hùng hiện nay không chỉ vĩ đại mà còn mạnh mẽ hơn. Hai câu thơ với những hình ảnh cụ thể ‘bủa tay – mở miệng’, cũng như những từ ngữ vô hình ‘bồ kinh tế’, ‘cuộc oán thù’, tóm gọn triết lý cách mạng quyết đoán của Phan Bội Châu. Đó là lòng trắng, trách nhiệm cao của người cách mạng, vẫn giữ nụ cười khi đối mặt với ‘cuộc oán thù’, tự tin trước mọi thách thức. Nụ cười đó chứa đựng niềm tin vào tương lai vinh quang của dân tộc, là sự khinh bỉ đối với những hành động hèn hạ, truy bức của kẻ thù.

Thân thể ấy vẫn còn đó, sứ mệnh vẫn tiếp tục

Giam giữ thể xác trong tù giam, nhưng tâm hồn cụ không bao giờ bị giam cầm, luôn hướng về quê hương! Bị hạn chế, bị giam cầm ở đất xa xôi, tinh thần chiến đấu của Phan Bội Châu vẫn lan tỏa đến những tâm hồn yêu nước, truyền động lực cho những người chấp niệm đứng lên vì chân lý. Nhưng câu chốt là từ ‘còn’, đầy nghị lực và quyết đoán, đọc giả đã nhìn thấy một tương lai rạng ngời, một đất nước tự do, một cuộc sống an bình. Tinh thần bất khuất, không chấp nhận thất bại là nền tảng của niềm tin, kết hợp với tư tưởng ‘anh hùng tạo thời thế’ quyết liệt, không đợi chờ ‘thời thế tạo anh hùng’.

Dù sứ mệnh cứu nước không thành công, tinh thần ‘không sợ gì’ đối mặt với những nguy hiểm của một nhà cách mạng kiên cường, bất khuất vẫn gây ấn tượng. Đó là lời của người vượt qua mọi khó khăn, là sức mạnh tạo nên vị thế của anh hùng ‘thấy cái chết nhẹ tựa lông hồng’. Dù trở thành ‘ông già bến Ngự’ bị kẹt trong vòng lao lý, tinh thần yêu nước từ cụ Phan vẫn mạnh mẽ, gợi cảm tình thanh niên và lòng yêu nước:

Cuộc sống ngày mới, ta càng phải sáng tạo
Mở mắt nhìn thấy rõ tương lai mới
Đồng lòng bước đi, ôm gối giữa dãy núi cũ.

(Bài chúc Tết của thanh niên)

Bài thơ kết thúc nhưng hồn thơ vẫn lưu luyến. Đọng lại trong tâm hồn đọc giả là hình ảnh một người anh hùng, vững vàng đứng giữa trời đất, phóng khoáng tự tin nhưng vẫn giữ vững tâm hồn kiên cường, không bao giờ khuất phục. Ngay cả khi đối mặt với những thử thách khốc liệt nhất, Phan Bội Châu vẫn giữ được phẩm chất quý báu, tinh thần bất khuất của một người yêu nước Việt Nam, trở thành tượng điêu khắc sáng tạo vĩnh cửu của dân tộc.

“”””–KẾT THÚC””””–

Để củng cố hiểu biết về tác phẩm thơ văn trong chương trình Ngữ văn lớp 8, bên cạnh bài Vào nhà ngục ở Quảng Đông cảm tác, học sinh có thể tham khảo thêm: Phân tích hình ảnh nhà cách mạng yêu nước qua bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, Thuyết minh về bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác của Phan Bội Châu, Cảm nhận về bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, Cảm nhận cá nhân sau khi đọc bài Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác.