Biên giới quốc gia và chủ quyền dân tộc là vấn đề quan trọng hàng đầu đối với mọi quốc gia, trong đó có Việt Nam. Biên giới không chỉ là giới hạn lãnh thổ mà còn thể hiện chủ quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm của một quốc gia. Xây dựng và bảo vệ biên giới là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi công dân.
Ảnh: Đường biên giới quốc gia là biểu tượng của chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.
Mục Lục
1. Định Nghĩa Biên Giới Quốc Gia
Biên giới quốc gia không chỉ là một đường ranh giới đơn thuần mà còn là biểu tượng của chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Đây là vấn đề nhạy cảm trong quan hệ quốc tế, từng là nguyên nhân của nhiều cuộc chiến tranh.
Theo Luật Biên giới quốc gia năm 2003, biên giới quốc gia của Việt Nam được định nghĩa như sau:
“Biên giới quốc gia của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là đường và mặt thẳng đứng theo đường đó để xác định giới hạn lãnh thổ đất liền, các đảo, các quần đảo, vùng biển, lòng đất, vùng trời của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.”
Biên giới quốc gia được xác định bằng các điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc gia nhập, hoặc do pháp luật Việt Nam quy định. Cụ thể:
- Biên giới trên đất liền: Được hoạch định và đánh dấu bằng hệ thống mốc quốc giới.
- Biên giới trên biển: Được hoạch định và đánh dấu bằng tọa độ trên hải đồ, là ranh giới ngoài lãnh hải của đất liền, đảo và quần đảo Việt Nam, tuân theo Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 và các điều ước quốc tế liên quan.
- Biên giới trong lòng đất: Là mặt thẳng đứng từ biên giới trên đất liền và trên biển xuống lòng đất, xác định quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982.
- Biên giới trên không: Là mặt thẳng đứng từ biên giới trên đất liền và trên biển lên vùng trời.
2. Vai Trò Của Biên Giới Quốc Gia
Biên giới quốc gia có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển và ổn định của đất nước.
- Kinh tế – xã hội: Biên giới ổn định tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, hợp tác kinh tế và phát triển văn hóa giữa các quốc gia.
- Quốc phòng – an ninh: Biên giới là tuyến phòng thủ quan trọng, bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, đảm bảo an ninh quốc gia.
- Chính trị: Biên giới là biểu tượng của chủ quyền quốc gia, thể hiện vị thế và vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế.
Ảnh: Cột mốc biên giới Việt Nam – Lào, biểu tượng của mối quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.
3. Xây Dựng và Bảo Vệ Biên Giới Quốc Gia: Nhiệm Vụ Toàn Dân
Bảo vệ biên giới quốc gia là sự nghiệp của toàn dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước. Lực lượng vũ trang, đặc biệt là Bộ đội Biên phòng, đóng vai trò nòng cốt.
Các quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về xây dựng và bảo vệ biên giới:
- Chủ quyền lãnh thổ, biên giới quốc gia là thiêng liêng, bất khả xâm phạm: Nhà nước và nhân dân Việt Nam quyết tâm bảo vệ chủ quyền thiêng liêng này.
- Xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định: Giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình, tôn trọng độc lập, chủ quyền và lợi ích chính đáng của nhau.
- Sự nghiệp của toàn dân: Xây dựng và bảo vệ biên giới là trách nhiệm của toàn dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước.
Các biện pháp bảo vệ biên giới quốc gia:
- Nắm vững pháp luật quốc tế, đường lối, quan điểm của Đảng và Nhà nước về biên giới, lãnh thổ.
- Quán triệt mục tiêu, nguyên tắc giải quyết các vấn đề về biên giới, vùng biển.
- Xác định nội dung hợp tác quốc tế phù hợp với từng nước và từng giai đoạn.
- Xây dựng và củng cố mối quan hệ phối hợp với các nước trong giải quyết các vấn đề về biên giới, vùng biển.
Trong vấn đề tranh chấp chủ quyền biển Đông, Việt Nam khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi đối với các vùng biển, đảo, bao gồm quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, dựa trên đầy đủ chứng cứ lịch sử và pháp lý. Tuy nhiên, Việt Nam sẵn sàng đàm phán hòa bình để giải quyết tranh chấp vì lợi ích chung của các bên liên quan.
4. Hợp Tác Quốc Tế Trong Vấn Đề Biên Giới
Việt Nam chủ trương xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định với các nước láng giềng thông qua đàm phán trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích chính đáng của nhau.
- Với Trung Quốc: Tiếp tục thúc đẩy phân giới cắm mốc, xây dựng quan hệ láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện.
- Với Lào: Triển khai dự án tăng dày và tôn tạo mốc quốc giới, củng cố mối quan hệ hữu nghị đặc biệt.
- Với Campuchia: Triển khai phân giới cắm mốc theo hiệp ước bổ sung, hoàn thành đúng thời gian đã thỏa thuận.
- Trên biển: Tiếp tục đàm phán với các nước láng giềng để giải quyết ranh giới trên biển, duy trì hòa bình và ổn định khu vực.
Kết luận
Bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, biên giới quốc gia là nhiệm vụ thiêng liêng và cao cả, đòi hỏi sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự tham gia của các bộ, ngành và toàn dân, xây dựng biên giới ngày càng giàu mạnh. Mỗi người dân Việt Nam cần nâng cao ý thức về chủ quyền lãnh thổ, tích cực tham gia vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ biên giới quốc gia.