Bảo Lãnh Đối Ứng Là Gì? Ưu Điểm Và Quy Trình Hoạt Động Chi Tiết

Bảo lãnh đối ứng là một nghiệp vụ quen thuộc trong lĩnh vực ngân hàng, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ bản chất và lợi ích của nó. Nếu bạn không làm việc trong ngành tài chính, khái niệm này có thể khá trừu tượng. Vậy bảo lãnh đối ứng là gì? Ưu điểm của nó ra sao và quy trình hoạt động như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Bảo Lãnh Đối Ứng (Reciprocal Guarantee) Là Gì?

Theo Thông tư 07/2015/TT-NHNN, bảo lãnh đối ứng (Reciprocal Guarantee) được định nghĩa như sau:

“Bảo lãnh đối ứng là một hình thức bảo lãnh ngân hàng, theo đó bên bảo lãnh đối ứng cam kết với bên bảo lãnh về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với bên bảo lãnh trong trường hợp bên bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho bên được bảo lãnh là khách hàng của bên bảo lãnh đối ứng; bên được bảo lãnh phải nhận nợ và hoàn trả cho bên bảo lãnh đối ứng”.

Hiểu một cách đơn giản, đây là cam kết của một ngân hàng (bên bảo lãnh đối ứng) với một ngân hàng khác (bên bảo lãnh) về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính nếu ngân hàng bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ này thay cho khách hàng của mình (bên được bảo lãnh).

Bảo lãnh đối ứng là gì?

Trong đó:

• Bên bảo lãnh: Ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng thực hiện bảo lãnh cho bên được bảo lãnh.
• Bên được bảo lãnh: Tổ chức hoặc cá nhân được bảo lãnh bởi bên bảo lãnh và bên bảo lãnh đối ứng.
• Bên bảo lãnh đối ứng: Tổ chức tín dụng cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính với bên bảo lãnh nếu bên bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh.

Bảo lãnh đối ứng được xem là một công cụ đảm bảo cho các khoản nợ giữa các bên liên quan, thúc đẩy thực hiện cam kết và giảm thiểu rủi ro cho cả người cho vay và người đi vay.

Mục Đích Của Bảo Lãnh Đối Ứng

Bảo lãnh đối ứng được sử dụng rộng rãi với nhiều mục đích khác nhau:

• Đảm bảo nghĩa vụ tài chính: Bảo lãnh đối ứng đảm bảo các nghĩa vụ tài chính giữa các bên liên quan trong một giao dịch.
• Giảm thiểu rủi ro: Giảm rủi ro không trả nợ cho bên bảo lãnh và giảm rủi ro đối tác không thực hiện cam kết cho bên được bảo lãnh.
• Hỗ trợ hợp đồng quốc tế: Bảo lãnh đối ứng cho các hợp đồng tài chính quốc tế giúp loại bỏ rủi ro kinh tế, chính trị và rủi ro thẩm quyền tài phán nước ngoài. Trong trường hợp bên bảo lãnh đối ứng là tổ chức tín dụng nước ngoài, các ngân hàng ở nước ngoài sẽ thực hiện bảo lãnh đối ứng cho bên được bảo lãnh.

Các mục đích thực hiện bảo lãnh đối ứng

Khi Nào Cần Sử Dụng Bảo Lãnh Đối Ứng?

Bảo lãnh đối ứng được áp dụng trong nhiều trường hợp khác nhau, tùy thuộc vào chính sách của từng ngân hàng, nhưng phải tuân thủ các quy định chung của Ngân hàng Nhà nước:

• Thời gian thực hiện nghĩa vụ: Bên bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ với bên nhận bảo lãnh trong vòng 5 ngày làm việc sau khi nhận được yêu cầu bằng văn bản.
• Yêu cầu đối với bên bảo lãnh đối ứng: Sau khi thực hiện nghĩa vụ, bên bảo lãnh gửi yêu cầu cho bên bảo lãnh đối ứng. Bên bảo lãnh đối ứng phải thực hiện nghĩa vụ đúng như cam kết trước đó.
• Tính hợp lệ của yêu cầu: Yêu cầu thực hiện nghĩa vụ chỉ được coi là hợp lệ nếu còn trong thời gian hiệu lực của cam kết.

Các trường hợp cần bảo lãnh đối ứng

Quy Trình Hoạt Động Của Bảo Lãnh Đối Ứng

Quy trình bảo lãnh đối ứng diễn ra theo các bước sau:

1. Ký kết hợp đồng: Giám đốc (bên đề nghị phát hành bảo lãnh đối ứng) và người thụ hưởng (ngân hàng phát hành bảo lãnh) ký kết hợp đồng mua bán. Để bảo lãnh đối ứng hiệu quả, hai bên nên ở hai quốc gia khác nhau.
2. Phát hành bảo lãnh đối ứng: Ngân hàng của giám đốc (bên hướng dẫn) phát hành bảo lãnh đối ứng cho ngân hàng bảo lãnh.
3. Phát hành bảo lãnh: Ngân hàng bảo lãnh phát hành bảo lãnh cho người thụ hưởng.

Quy trình thực hiện bảo lãnh đối ứng

Các bên tham gia:

• Giám đốc ngân hàng: Bên đề nghị phát hành bảo lãnh đối ứng.
• Ngân hàng hướng dẫn: Bên yêu cầu ngân hàng của người thụ hưởng phát hành bảo lãnh với khoản bồi thường đối ứng.
• Ngân hàng bảo lãnh: Đảm bảo số tiền bồi thường được thanh toán nếu tiền gốc bảo lãnh không đáp ứng điều khoản hợp đồng.
• Người thụ hưởng: Bên có lợi, thường là người bảo lãnh.

Ưu Điểm Của Bảo Lãnh Đối Ứng

Bảo lãnh đối ứng mang lại nhiều lợi ích cho các bên tham gia:

• Giảm thiểu rủi ro chính trị và kinh tế: Bảo lãnh ngân hàng được phát hành bởi một ngân hàng bảo lãnh đặt tại một quốc gia khác với người thụ hưởng, đảm bảo an toàn.
• Loại bỏ rủi ro thẩm quyền tài phán nước ngoài: Bằng cách sử dụng bảo lãnh ngân hàng địa phương, người thụ hưởng loại bỏ rủi ro tài phán ở các quốc gia khác.

Ưu điểm của bảo lãnh đối ứng

Ví dụ, một công ty sản xuất ở Hoa Kỳ có thể yêu cầu bảo lãnh ngân hàng do một ngân hàng Hoa Kỳ cấp để loại bỏ rủi ro kinh tế và chính trị liên quan đến quốc gia khác.

Dịch Vụ Bảo Lãnh Đối Ứng Tại Các Ngân Hàng Việt Nam

Hầu hết các ngân hàng lớn tại Việt Nam đều cung cấp dịch vụ bảo lãnh đối ứng. Dưới đây là một số ngân hàng tiêu biểu:

Bảo Lãnh Đối Ứng BIDV

BIDV cung cấp dịch vụ bảo lãnh đối ứng bằng hình thức phát hành cam kết bằng văn bản với bên thứ ba do doanh nghiệp chỉ định (bên nhận bảo lãnh). BIDV cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho bên bảo lãnh khi bên bảo lãnh đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính cho bên được bảo lãnh.

Bảo lãnh đối ứng BIDV

Lợi ích:

• Đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp khi cần ngân hàng trung gian bảo lãnh.
• Tăng độ tin cậy về tiềm lực tài chính của doanh nghiệp.
• Tăng khả năng vay vốn để thực hiện nhu cầu sản xuất kinh doanh.

Bảo Lãnh Đối Ứng Vietcombank

Vietcombank cung cấp dịch vụ bảo lãnh đối ứng bằng cách phát hành bảo lãnh cho một ngân hàng khác (bên bảo lãnh), yêu cầu ngân hàng này phát hành bảo lãnh cho các nghĩa vụ của bên được bảo lãnh (doanh nghiệp) đối với bên nhận bảo lãnh.

Bảo lãnh đối ứng Vietcombank

Sau khi bên bảo lãnh thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính trả thay cho doanh nghiệp, Vietcombank mới thực hiện bảo lãnh đối ứng đối với bên bảo lãnh.

Bảo Lãnh Đối Ứng Agribank

Agribank cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính cho bên bảo lãnh trong trường hợp bên bảo lãnh phải trả thay cho doanh nghiệp. Dịch vụ này được triển khai cho cả tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước, với loại tiền bảo lãnh linh hoạt (VND hoặc ngoại tệ).

Bảo Lãnh Đối Ứng VPBank

VPBank cung cấp dịch vụ bảo lãnh đối ứng với cam kết bảo lãnh và thực hiện nghĩa vụ tài chính cho bên bảo lãnh trong trường hợp bên bảo lãnh phải trả thay cho doanh nghiệp.

Lợi ích:

• Nâng cao uy tín của khách hàng.
• Phí bảo lãnh cạnh tranh.
• Tư vấn miễn phí và thủ tục nhanh chóng, đơn giản.

Bảo Lãnh Đối Ứng Sacombank

Sacombank cung cấp dịch vụ bảo lãnh đối ứng với mức phí cạnh tranh và nhiều tiện ích hấp dẫn. Sacombank phát hành bảo lãnh cho ngân hàng khác (bên bảo lãnh), yêu cầu bên bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ trả thay cho bên nhận bảo lãnh.

Bảo lãnh đối ứng Sacombank

Đặc tính của dịch vụ:

• Loại tiền bảo lãnh: VNĐ, Ngoại tệ.
• Hình thức phát hành: Bằng giấy hoặc điện tử.
• Tài sản đảm bảo linh hoạt.
• Tra cứu chứng thư bảo lãnh trực tuyến.

So Sánh Bảo Lãnh Đối Ứng Và Xác Nhận Bảo Lãnh

Nhiều người nhầm lẫn giữa bảo lãnh đối ứng và xác nhận bảo lãnh. Dưới đây là so sánh chi tiết:

Đặc điểm	Bảo lãnh đối ứng	Xác nhận bảo lãnh
Định nghĩa	Cam kết của bên bảo lãnh đối ứng với bên bảo lãnh về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính nếu bên bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho bên được bảo lãnh.	Cam kết đảm bảo việc thực thi nghĩa vụ bảo lãnh giữa bên bảo lãnh đối với bên nhận bảo lãnh.
Trách nhiệm	Bên bảo lãnh đối ứng thực hiện nghĩa vụ tài chính khi bên bảo lãnh không thực hiện được.	Ngân hàng thực hiện bảo lãnh xác nhận sẽ thực thi thay cho ngân hàng bảo lãnh nếu ngân hàng bảo lãnh không thực hiện đủ các nghĩa vụ và cam kết đối với người nhận bảo lãnh.

Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Bảo Lãnh Đối Ứng

Một số câu hỏi liên quan đến bảo lãnh đối ứng

Cần chuẩn bị giấy tờ gì khi sử dụng dịch vụ bảo lãnh đối ứng?

• Văn bản yêu cầu bảo lãnh (theo mẫu của từng ngân hàng).
• Giấy tờ thông tin về khách hàng.
• Tài liệu liên quan tới các nghĩa vụ được bảo lãnh.
• Tài liệu về các biện pháp an toàn và bảo đảm (nếu có).
• Tài liệu về các bên liên quan (nếu có).

Nghĩa vụ của bên bảo lãnh đối ứng là gì?

Theo Thông tư 07/2015/TT-NHNN, bên bảo lãnh đối ứng có nghĩa vụ:

• Thực hiện đúng, đầy đủ nghĩa vụ bảo lãnh đã cam kết với bên nhận bảo lãnh chậm nhất sau 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu hợp lệ.
• Hoàn trả đầy đủ số tiền bên bảo lãnh đã trả thay và số tiền lãi nếu bên bảo lãnh đối ứng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ.

Quyền của bên bảo lãnh đối ứng là gì?

• Từ chối hoặc đồng ý đề nghị phát hành bảo lãnh.
• Yêu cầu doanh nghiệp cung cấp đầy đủ tài liệu thẩm định bảo lãnh và tài sản đảm bảo.
• Yêu cầu doanh nghiệp có các biện pháp bảo đảm cho nghĩa vụ bảo lãnh.
• Kiểm tra, giám sát tình hình tài chính của doanh nghiệp.
• Thu phí bảo lãnh và điều chỉnh mức phí, lãi suất.
• Khởi kiện nếu bên bảo lãnh vi phạm nghĩa vụ.
• Xử lý tài sản đảm bảo của bên được bảo lãnh.
• Từ chối thực hiện nghĩa vụ nếu cam kết bảo lãnh đã hết hạn hoặc hồ sơ yêu cầu thanh toán không đạt tiêu chuẩn.

Kết Luận

Bảo lãnh đối ứng là một công cụ tài chính quan trọng, mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp và tổ chức trong các giao dịch tài chính. Việc hiểu rõ về bảo lãnh đối ứng giúp các doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi ích của nó, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo thực hiện các cam kết tài chính một cách hiệu quả.