Ai cũng cần động lực để hành động. Các nhà khoa học, tâm lý học và triết học đã tốn rất nhiều công sức để trả lời câu hỏi: “Làm thế nào để tìm ra động lực cho bản thân?”.
Richard M. Ryan và Edward L. Deci, tác giả cuốn sách “Thuyết tự quyết: Các nhu cầu tâm lý cơ bản trong động lực, phát triển và hạnh phúc”, cho rằng có ba nhu cầu tâm lý cần thiết để con người có động lực phát triển và thịnh vượng: Kết nối, Tự chủ và Thành thạo. Con người phát triển mạnh mẽ khi động lực bên trong được nuôi dưỡng. Chúng tôi đề xuất thêm yếu tố thứ tư: Mục đích.
Bốn yếu tố của động lực được tóm tắt bằng từ viết tắt “CAMP”:
- Kết nối (Connection)
- Tự chủ (Autonomy)
- Thành thạo (Mastery)
- Mục đích (Purpose)
Mục tiêu của loạt bài viết này là trả lời câu hỏi: “Làm thế nào để tôi tìm ra động lực cho bản thân?”.
Bài viết này là phần đầu tiên trong loạt bài bốn phần về các nhu cầu tâm lý cần thiết để nuôi dưỡng động lực bên trong, từ đó mang lại sự viên mãn trong công việc và cuộc sống cá nhân. Khoa học đã chứng minh rằng con người có xu hướng tự nhiên để phấn đấu đạt đến sự Thành thạo (năng lực), Tự chủ (tự quyết và tự điều chỉnh) và Kết nối (sự liên hệ). Ngày càng có nhiều người nghĩ về Mục đích. Nghiên cứu của Deci và Ryan đã chỉ ra rằng Tự chủ là yếu tố quan trọng nhất, vì vậy chúng ta hãy thảo luận về Tự chủ trước.
Tự Chủ Nghĩa Là Gì?
Theo Ryan và Deci, định nghĩa của Tự chủ là “hành xử với đầy đủ ý chí và sự lựa chọn”. Một cách khác để nói điều này là “tự quyết và tự điều chỉnh”.
Điều ngược lại của Tự chủ là một từ ngữ hoa mỹ gọi là Dị chủ (Heteronomy), có nghĩa là chịu sự chi phối của người khác hoặc một điều gì đó khác. Đó là khi bạn hành động do áp lực từ bên trong hoặc bên ngoài mà bạn cảm thấy đang kiểm soát mình.
Bạn đã bao nhiêu lần cảm thấy sự kháng cự bên trong khi bị người khác ép buộc làm điều gì đó bạn không muốn làm, hoặc hành động theo cách không phù hợp với đạo đức hoặc giá trị của bạn? Ở đây không nói đến việc phải thực hiện một nhiệm vụ nhỏ cần thiết cho công việc của bạn. Mà đang nói về cảm giác cơ bản bị kiểm soát bởi áp lực bên ngoài.
Tự chủ là một nguồn năng lượng mạnh mẽ kích hoạt sự sẵn sàng hành động bên trong vì nó trở thành lựa chọn của bạn. Bạn cảm nhận nó như là sự thiếu vắng của sự bất hòa nội tâm.
Sự Khác Biệt Quan Trọng Giữa Tự Chủ và Dị Chủ
- Tự chủ (tự quyết) làm tăng động lực.
- Dị chủ (không tự quyết) làm giảm động lực.
Nghiên cứu cho thấy rằng, bạn càng chịu khuất phục trước áp lực bên ngoài, dù là vì một khoản lương, thì cuối cùng động lực của bạn sẽ cạn kiệt và bạn sẽ thấy mình không hạnh phúc. Năng lượng của bạn sẽ dần cạn kiệt.
Tự chủ, như được đề cập ở đây, không đồng nghĩa với một người tự do về tài chính để làm những gì họ muốn mà không có bất kỳ ràng buộc nào. Bạn có thể độc lập về tài chính nhưng vẫn cảm thấy mất động lực. Mọi người thường tin rằng sự độc lập về tài chính sẽ khiến họ cảm thấy có động lực. Tuy nhiên, mọi người thường trải qua tình trạng mất động lực sau khi trở nên tự do về tài chính. Độc lập tài chính là một mục tiêu chính đáng nếu bạn hiểu những hạn chế của nó.
Thực tế là hầu hết mọi người đều muốn có tiền. Vậy tại sao không có cả hai, phần thưởng tài chính và Tự chủ nội tại?
Nhiều năm trước, khi còn làm bất động sản, tôi đã kiếm được một vài khoản hoa hồng đáng kể và cảm thấy rất tuyệt…trong một thời gian. Nhưng sau đó, tôi vẫn phải ép mình đi làm vì môi trường làm việc hút cạn năng lượng của tôi. Dù kiếm được bao nhiêu tiền, động lực của tôi vẫn ngày càng cạn kiệt. Tôi chịu áp lực kiểm soát của việc làm một công việc mà tôi thực sự không thích – chỉ vì một khoản lương. Làm sao điều đó có thể hiệu quả về lâu dài?
Tôi cho rằng nếu bạn từng thắc mắc tại sao mình mất nhiệt huyết với công việc, thì đó là vì một hoặc nhiều nguyên nhân tạo nên sự nhiệt huyết đó (CAMP) đã bị thiếu.
Như tôi đã nói trước đó, một khoản lương chỉ (mà không đáp ứng các nhu cầu tâm lý của bạn) là một hình thức kiểm soát và kiểm soát giết chết Tự chủ và do đó giết chết động lực bên trong.
Trong bài viết này, chúng ta đã đề cập đến động cơ quan trọng nhất là Tự chủ. Tiếp theo, chúng ta sẽ khám phá Thành thạo, yếu tố cũng có những tác động to lớn trên con đường dẫn đến hạnh phúc.
Câu hỏi: Bạn cảm thấy Tự chủ ở đâu trong cuộc sống của mình? Nó ảnh hưởng đến bạn như thế nào? Rất mong nhận được câu trả lời hoặc suy nghĩ của bạn trong phần bình luận bên dưới.