Nhà văn hóa (NVH) đóng vai trò then chốt trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Việt Nam, là một thiết chế văn hóa không thể thiếu ở cơ sở. Bài viết này sẽ đi sâu vào định nghĩa, vai trò, chức năng và tầm quan trọng của NVH trong bối cảnh xây dựng và phát triển đất nước.
Mục Lục
NVH là gì?
Nhà văn hóa là một thiết chế văn hóa cơ sở, gắn liền với đời sống hàng ngày của nhân dân và là một bộ phận quan trọng của xã hội. NVH có vai trò quan trọng trong việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, tại địa phương.
Vai trò thiết yếu của Nhà Văn Hóa trong cộng đồng
NVH đóng góp vào sự phát triển toàn diện của xã hội trên nhiều phương diện:
-
Đáp ứng nhu cầu văn hóa đa dạng của nhân dân: NVH là nơi để người dân sáng tạo, học tập, trao đổi, hưởng thụ, gìn giữ văn hóa, luyện tập thể dục thể thao. Cơ sở vật chất của NVH tạo điều kiện thuận lợi để người dân sinh hoạt, trao đổi thông tin, rèn luyện sức khỏe, học hỏi lẫn nhau và thắt chặt tình đoàn kết. Nhiều giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc đã được gìn giữ và phát huy từ những NVH giản dị ở xã, thôn.
-
Tuyên truyền và định hướng chính trị: NVH đóng vai trò nòng cốt trong việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền nhiệm vụ chính trị, xã hội ở địa phương. NVH là công cụ trực tiếp và đắc lực của cấp ủy, chính quyền trong việc lãnh đạo quần chúng thực hiện các nhiệm vụ chính trị, đưa đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước đến với nhân dân. Đồng thời, NVH giúp nhân dân nâng cao sức đề kháng trước những luận điệu sai trái, chống phá Đảng và Nhà nước.
.jpg)
-
Nâng cao dân trí và giảm thiểu tệ nạn xã hội: NVH góp phần nâng cao đời sống tinh thần và hiểu biết về pháp luật của nhân dân, từ đó giảm thiểu các tệ nạn xã hội. Các buổi sinh hoạt văn hóa ở cơ sở tạo môi trường thuận lợi để người dân đóng góp ý kiến với các cấp ủy đảng, chính quyền, góp phần xây dựng đất nước.
-
Phát triển xã hội bền vững: NVH là nơi tổ chức các hoạt động văn hóa phù hợp với tư tưởng, chuẩn mực đạo đức, lối sống và phong tục, tập quán của từng vùng, miền, dân tộc. NVH góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về đời sống tinh thần và chất lượng cuộc sống của người dân.
-
Thúc đẩy công nghiệp hóa – hiện đại hóa và xây dựng nông thôn mới: NVH đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nông thôn mới. Một trong 19 tiêu chí để được công nhận là nông thôn mới là NVH và khu thể thao xã, thôn phải đạt chuẩn của Bộ VHTTDL. Tiêu chí này góp phần nâng cao mức thụ hưởng văn hóa của người dân nông thôn, khắc phục tình trạng chênh lệch về văn hóa giữa thành thị và nông thôn.
-
Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc: Xây dựng và hoàn thiện các thiết chế văn hóa, trong đó có hệ thống NVH, là góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. NVH là minh chứng sống động, trực quan của bản sắc văn hóa dân tộc, giúp bản sắc văn hóa này hiện hữu, phát triển mạnh mẽ và trường tồn.
-
Quản lý và định hướng hoạt động văn hóa: Công tác quản lý hoạt động NVH cần được tiến hành trên tinh thần dân chủ, xã hội hóa, lấy tư tưởng mỹ học Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam làm kim chỉ nam. Cán bộ quản lý NVH cần giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, có kỹ năng, có đạo đức để định hướng và tổ chức các hoạt động văn hóa một cách sáng tạo, hiệu quả.
Chức năng chính của Nhà Văn Hóa
Theo quy định của pháp luật, NVH có các chức năng chính sau:
- Tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kiến thức khoa học, kỹ thuật; giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống, nếp sống văn hóa lành mạnh.
- Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân.
- Tổ chức hội họp, học tập cộng đồng và các sinh hoạt khác.
Cần lưu ý rằng, theo quy định hiện hành, NVH không có chức năng kinh doanh. Do đó, việc cho thuê mặt bằng trong NVH để kinh doanh là trái quy định của pháp luật.
Kết luận
Nhà văn hóa có vai trò vô cùng quan trọng trong việc xây dựng và phát triển đời sống văn hóa, xã hội ở Việt Nam. Việc đầu tư, xây dựng và phát huy hiệu quả hoạt động của NVH là góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh. Để NVH thực sự phát huy được vai trò của mình, cần có sự quan tâm, đầu tư đúng mức từ các cấp chính quyền, sự tham gia tích cực của cộng đồng và đội ngũ cán bộ quản lý có năng lực, tâm huyết.